Groenten in de tuin: Loont asperges zaaien eigenlijk wel de moeite?

Is dat niet te moeilijk? Je kunt immers ook makkelijk aspergeplanten kopen. Zaaien doe je als je het plezier wil ervaren om een teelt die soms veel meer dan tien jaar in de tuin blijft volledig zelf op te kweken. En het geeft  extra voldoening als je terugdenkt aan die kleine zaadjes die na drie jaar het “witte goud” in jouw bord geworden zijn. Vooral geduld moet je hebben als je zelf asperges zaait. Je kan immers pas ten vroegste na drie jaar oogsten. Lees er alles over in deze teelthandleiding asperges zaaien, met 22 foto´s. Keuze van het zaad

 

Hybridezaden zijn duur, dat wist u misschien wel. Maar zo duur, dat had u (en ik ook niet) niet gedacht. In het pakje aspergezaden van het ras Franklim F1 zaten welgeteld 13 zaden, op de verpakking stond 0,3 gram. Niet bijster veel. Het zijn hybridezaden, alle moderne asperges zijn hybriden. Vele namen van variëteiten eindigen trouwens  op ´lim´ . Van Nederlands Limburg, een belangrijke regio voor de aspergeteelt en veredeling.

Je kan natuurlijk ook “gewoon” zaad kopen. Argenteuil is zo’n veel verkocht ras. Maar er is geen professionele aspergekweker die nog gewone rassen wil telen. De moderne (hybride)rassen zijn veel groeikrachtiger en geven kaarsrechte en zuiver witte asperges. Logisch toch dat je moderne groenterassen kiest?  U kijkt toch ook geen zwart-wit televisie meer? Moderne rassen schenken zoveel meer voldoening. De prijs van de zaden moet u er dan wel bijnemen.

Een pakje van 5 gram aspergezaden “Argenteuil” zaadvast kost 0,85 euro voor ongeveer 250 zaden. Een pakje hybridezaden kost 2,95 euro, zoals gezegd met 13 zaden in de verpakking. Dat is bijna 0,25 euro per zaadje. Wie planten koopt zal waarschijnlijk niet veel meer dan een halve euro per plant betalen, afhankelijk van de hoeveelheid.

Hou er ook rekening mee dat zaadvaste rassen ook vrouwelijke planten geven, wat bij moderne hybriderassen niet het geval is. Het is bekend dat vrouwelijke planten bij asperges minder productie geven. Ze worden best het eerste teeltjaar verwijderd, nog voor ze op het productieveld komen.

Al bij al zal de keuze aan zaden beperkt zijn. In BelgiFranklin F1 vond ik voorlopig enkel hybridezaden van het merk ´Aveve´ (Franklim F1).

Het zaaien

Open lucht

Asperges kan je in open lucht zaaien in de maand april. Zo doen de aspergeplantenkwekers het en zo staat het ook op het zaadzakje. In rijen zaaien, op tien centimeter afstand, in de vollegrond. En ter plaatse laten gedurende het volledige eerste jaar.

Doe je het op die manier, dan kan de opkomst wel meer dan een maand op zich  laten wachten. Door de lage grondtemperatuur in die periode. Sommigen raden aan het zaad te laten voorweken bij kamertemperatuur gedurende één dag.  Om zo de kiemduur te verkorten. Ondertussen moet het onkruid ook goed bestreden worden.
Daar zouden er nog wel een deel van sneuvelen door niet optimale omstandigheden tijdens het kiemproces. Niet echt aan te raden als je van die dure hybridezaadjes hebt

Zaaien in zaaibakje

Nee, dan maar beter onder bescherming zaaien in een zaaibakje. (Of champignondoosje in dit geval :-))
Maart is daarvoor de goede maand. De zaden zijn gelukkig vrij groot (diameter 3 mm), wat het zaaien eigenlijk sterk vergemakkelijkt. Vul het bakje met een laagje van 10 cm potgrond, verdeel de zaadjes op enkele cm van elkaar. En dek af met een laagje fijne potgrond  of wit zand hoeft van een bijna 1 centimeter dik. Daar het vrij dikke zaden zijn steekt het afdekken minder nauw. Ook als de laag wat dikker is raakt het kiempje er wel doorheen. Daarna wordt alles goed bevochtigd en op een warme plaats gezet, 20°C is ideaal. Koeler mag ook, maar dan duurt het allemaal wat langer. Hou de bovenlaag steeds vochtig, als je het bakje afdekt met plastiekfolie dan hoef niet zo dikwijls te bevochtigen. Het bakje werd in de huiskamer gezet, samen met de tomatenzaaibakjes. Er werd gezaaid op 10 maart.

Na twee weken was er al kieming en nog een paar dagen later waren de fijne aspergesprietjes al te zien.

Het zaaibakje afdekken met folie voorkomt voortijdige uitdroging.

De kiemende asperges zijn als grassprietjes

Verspenen en inpotten

Eén maand na het zaaien, 10 april, zijn de plantjes klaar om te verspenen, ze zijn dan al meer dan 20 centimeter lang. Van de vuistregel :”verspenen als het eerste echte blaadjes verschijnt na de twee kiemblaadjes” is hier geen sprake. Asperge behoort immers tot de Lelieachtigen en is dus een éénzaadlobbige.
De plantjes worden voorzichtig losgemaakt. Let er vooral op dat er geen stengeltjes kraken onder hun eigen gewicht. De stengeltjes vallen makkelijk om. Maar bij asperge is dit na het inpotten geen probleem meer.
Ook in dit prille stadium kunnen we de wortels al diep onder de grond zetten, net zoals aspergeklauwen. Het kwam er in dit geval op neer dat het plantje tot bijna op de bodem terecht kwam en dat er dan aangevuld werd met potgrond. Zo worden de plantjes al gauw enkele centimeter korter. Daarna nog eventjes goed water geven en verder opkweken onder beschutte omstandigheden, liefst in een goed verluchte kas. Zo blijven we voorsprong opbouwen ten opzichte van de zaai in open lucht.

De overgang wortel-stengel zit bijna helemaal onderaan het potje om te zorgen voor stevigheid

De plantjes kunnen tijdens de opkweek best wat steun gebruiken.	Ondertussen verschijnen er nieuwe, steviger aspergestengeltjes rondom rond het eerste kiemstengeltje.

 

Planten

Onderaan de potkluit bevinden zich al enkele stevige, vlezig wortels, die zo typisch zijn voor asperges. De aanzet van de klauwen…

Meer dan een maand na het inpotten, einde mei is de potkluit voldoende doorworteld om uit te planten in de vollegrond. Einde mei zijn de omstandigheden dusdanig dat er geen groeiremming meer zal zijn en de planten goed zullen doorgroeien. Plant dus ook niet te vroeg in open lucht om zo een voorsprong op te bouwen.   Ondertussen zijn er al heel wat nieuwe, steviger stengeltjes rondom rond het eerste, wat slappere stengeltje gegroeid.

Ook nu moeten we niet aarzelen om de bovenkant van de potkluit een vijftal centimeter onder de grond te brengen. De plantjes komen op een voorlopige standplaats te staan, je kan ze dus planten op zo’n 30 cm afstand in en tussen de rijen

 

10 juni, twee weken na het planten zit de groei er al flink in. De plantjes zijn duidelijk stevig geworden door de lagere temperaturen en meer licht.

15 september, de planten zijn al flink bossig : let op de bijna tien stengels die uit de grond komen

Aanaarden

De planten werden in de maand augustus al eens aangeaard om de stevigheid van de stengels te bewaren. Een kleine aspergerug dus.

Loof verwijderen

	Half november is het loof stilaan aan het vergelen. Net zoals bij de volwassen asperges mogen de stengels van deze eenjarige zaailingen afgesnoeid worden. Verwijder wat grond om zo de stengels voldoende kort te kunnen knippen. Volgend jaar kunnen deze stevige planten al naar hun definitieve plaats. Wordt vervolgd volgend jaar…..

Het probleem dat gedurende dit eerste jaar kwam opduiken was de aspergekever. Bespuiten met een insecticide was noodzakelijk, zoniet zouden de plantjes volledig kaal gevreten zijn, met groeistilstand tot gevolg.