Kiwi in de tuin: hoe vorstgevoelig zijn onze kiwiplanten?

De kiwiplant, afkomstig uit het subtropische China, is via Nieuw-Zeeland ook in onze streken terechtgekomen. Niet tegenstaande de kiwiplant ook in ons klimaat goed kan gedijen, moeten we toch rekening houden met het probleem van de vorst.Kiwiplanten hebben al regelmatig temperaturen van -30 °C overleefd. Is de plant in rust en kent men een langzame daling van de temperatuur dan is de kiwiplant beter bestand tegen de koude dan bij een plotse vorst na en zachte herfst. Jonge planten zijn gevoeliger, vooral aan het stamgedeelte juist boven de grond.

Zolang de temperatuur niet lager wordt dan -10°C, ondervindt de in rust zijnde kiwiplant weinig vorstschade. Uit proeven, uitgevoerd in Nieuw-Zeeland, kon aangetoond worden dat temperaturen onder -10° C een snelle reductie geven van het aantal uitlopende knoppen. Het is echter bekend dat planten zich kunnen aanpassen aan lage temperaturen. In gematigde streken, waar men lagere wintertemperaturen kent, zullen de kiwiplanten beter bestand zijn tegen vorst lager dan -10 °C.

Dramatischer is de voorjaarsvorst daar de kiwiplant zeer vroeg uitloopt,
namelijk bij een gemiddelde luchttemperatuur van 8°C. In België is dit eind maart, terwijl nachtvorst nog kan voorkomen tot eind april. De jonge groeikrachtige waterige scheut is zeer gevoelig voor de minste vorst, een temperatuur van -1°C gedurende 30 minuten kan fataal zijn. Indien de temperatuur na het botten daalt tot -5 tot -7° C kunnen takken en stam eveneens beschadigd worden, met als ergste gevolg het volledig afsterven van de plant.

Ook de ontwikkelde bloemknop wordt aan vorstschade blootgesteld. Schade treedt op vanaf een temperatuur van -0,5° C en bij -3° C is 95 % van de bloemknoppen afgestorven. Vorstschade kan o.a. worden bestreden door beregening.

De vruchten kunnen eveneens schade ondervinden bij nachtvorst in de herfst vanaf een temperatuur van -1,7 °C. Bevroren vruchten worden slap en het vruchtvlees verkleurt bruin zodat elke verwerking onmogelijk wordt.

Tabel: vorstgevoeligheid bij uitlopende kiwiplanten

winterknop – 15°C	uitlopen van de knoppen – 3°C
geopende knop – 2°C	bladeren zichtbaar – 1°C
bloemknoppen zichtbaar – 0.5°C	bloei – 0°C

Bronnen

* Warrington I.J., Weston G.C. Kiwifruit science and management 1990
* Youssef J., Bergamini A. L´Actinidia sa culture 1981
* Hennion B., Le kiwi, Ctifl 2003
* Hewett E.W., Young K., Critical freeze damage temperatures of kiwifruits, 1981