Bottelrozen zijn zeer gemakkelijke, stekelige planten. Ze geven veel wortelopslag, zodat zeruim uit elkaar mogen geplant worden. De bottelszijn rijk aan vitamines. Het meest aanbevolen ras Rosa pendulina PiRo3 heeft weinig stekels enhet hoogste vitamine-C gehalte. De bottelroos, vitaminenrozenbottel of eglantier (Rosa rugosa, Rosa pendulina, Rosa villosa, R. pomifera, Rosa rubiginosa) komt van nature voor in gans Europa.
Herkomst en naamgeving
De naam Rosa is een verwijzing naar het rozengeslacht ofwel naar de kleur roze. De soortaanduiding pendulina is afkomstig van het Latijnse pendère, wat betekent hangen of treuren. Sommige rassen hebben de neiging om tegen de grond te hangen. De naam salaevensis is vermoedelijk afkomstig van het Latijnse laevis en dat wil zeggen glad of weinig stekels.
Het geslacht Rosa behoort tot de Rozenfamilie – Rosaceae. Het is nauw verwant aan de braambessenstruik (Rubus fruticosus). Bottelrozen zijn zeer winterharde heesters die talrijke nieuwe gestekelde scheuten vormen. Het zijn struiken van 0,5 tot 2 meter hoog, met overhangende twijgen. De eenjarige twijgen zijn groen en de zonnezijde is roodachtig. Ze hebben een mooie rode herfstkleur.
Bloei en bestuiving bij bottelrozen
De bottelroos is een eenhuizige plant met meestal lichtroze tot purperroze bloemen die door insecten bestoven worden. Bottelrozen zijn zelfbestuivend zodat kruisbestuiving niet nodig is.
Vruchten of rozenbottels
Rode tot oranje bottels van 2,5 tot 3,5 cm lang en 1,5 cm dik rijpend rond midden september. De bottels zijn rijk aan mineralen en aan de vitaminen C, pro-vitamine A, B1, B2 en E.
Aanbevolen bottelrozen
Pillnitzer vitaminenroos ´PiRo3´ of Rosa x salaevensis ´PiRo 3´ (syn. Rosa pendulina var. salaevensis (Rap.) R. Keller) is bekomen uit een kruising van Rosa dumalis BECHST.
x Rosa pendulina var. salaevensis (RAP) KELLER.
De struiken van PiRo 3 worden 1 tot 2 meter groot, groeien breed uit en bevatten weinig stekels. De vruchten of bottels zijn ongeveer 3 cm lang en 1,5 cm dik, donkerrood en hebben een vitamine C gehalte van ca 1150 mg per 100 g vers vruchtgewicht.
De talrijke bloemen zijn lichtroze tot lichtrood en de bladeren kleuren in de herfst geel. Het is een zeer rijkdragende plant.
´PiRo 3´ |
Lichtbehoefte
Rozenbottels groeien het best op een zonnige plaats, maar verdragen ook halfschaduw.
Bodem
Bottelrozen groeien goed op een droge of vochtige, humusrijke grond. De pH mag neutraal tot alkalisch zijn. Sommige soorten houden van een kalkrijke grond. Bottelrozen hebben graag een goed bemeste grond.
Het planten
Tijdstip: van september tot april te planten.
Afstand: Op 0,50 à 0,75 meter.
Tip: Bottelrozen vormen veel wortelopslag, zodat dicht planten niet echt nodig is.
Laat de wortels niet uitdrogen bij het planten! Bottelrozen kunnen heel wat papiertjes bijhouden, zodat het planten aan een straatkant niet aan te raden is.
Vormsnoei in maart (na het planten)
De langste twijgen tot op ca 15 cm inkorten om de hergroei en vertakking te bevorderen.
Oogsten van de bottels
Oogsttijdstip: september – oktober
Gebruik
De bottels zijn bijzonder geschikt voor verwerking tot sap, gelei, confituur en voor sap- en wijnbereiding.
Rozenbotteljam
2 kg rozenbottels, 500gr suiker, sap en schil van 2 citroenen
Was de rozenbottels in water en snijd ze doormidden met een erg scherp mes. Schep daarna er zorgvuldig de pitjes uit. Doe de rozenbottels in een kom, bestrooi ze met een beetje suiker en laat ze een nachtje staan. Breng 1 liter water aan de kook, voeg wat citroenschil en -sap toe en kook hierin de rozenbottels gaar. Let erop dat er voldoende vocht in de pan aanwezig is. Voeg zo nodig wat extra water toe. Pureer de massa in de keukenmachine of met een stevige mixer tot moes. Weeg het rozenbottelmoes en neem dan eenzelfde hoeveelheid suiker. Kook de moes met de suiker in tot de goede dikte. Giet de hete jam in goed gewassen potjes. Gebruik eventueel geleisuiker. Let op de gebruikaanwijzing op het pak.
Bronnen: Rozenbotteljam –