Malus domestica ´Topaz´, is schurfttolerant en zeer productief. Topaz is een milieuvriendelijk te telen appelras. In kwetsbare gebieden (veel sloten, geen windhagen) is de milieudruk op het oppervlaktewater als gevolg van appelteelt vaak groot. Met de teelt van Topaz is deze milieudruk sterk te reduceren, omdat het ras schurfttolerant is. Topaz wordt soms de edelsteen onder de schurfttolerante rassen genoemd omwille van de vruchten die sappig en zoetzuur aromatisch zijn. (Elstar niveau).
Oorsprong van ´Topaz´
Malus domestica ´Topaz´ is afkomstig van het Veredelingsstation Strizovice – Instituut voor Experimentele Botaniek te Praag en werd bekomen uit een kruising van ´Rubin´ x ´Vanda´ (1984). Pas in 2000 kwam dit ras in de handel. In 2002 werd de rode mutant ´Rode Topaz´ gevonden. ´Rode Topaz´ is een beschermd ras dat niet vrij vermeerderd mag worden.
Boomkenmerken van de Topaz-herfstappel
Topaz is matig tot sterk groeiend. De takken hebben de neiging om opwaarts te groeien. De boom groeit iets steil en redelijk breed uit. De takbekleding met vruchthout is goed.
Steile kopgroei, maar de vruchtzetting is zelfs daar goed. |
De meeste takken zijn tamelijk vlak ingeplant. De productie is vroeg, regelmatig en zeer goed.
Dit ras is meestal goed bestand tegen appelschurft (VF-ras), en matig gevoelig voor meeldauw. Na aanpassing (mutatie) van de schurftpopulatie in onbespoten percelen kan Topaz toch zeer gevoelig voor schurft zijn. De resistentie is immers gebonden aan één enkel gen, wat tot gevolg heeft dat er een kans bestaat dat ze doorbroken wordt door mutatie van de schurftschimmel.
Enkele onderhoudsbehandelingen tegen schurft worden daarom aangeraden. De bomen zijn erg vatbaar voor vruchtboomkanker, stambasisrot, roze appelluis, bacterievuur en kurkstip.
Het is een kleinvruchtig, kortstelig ras dat jaarlijks tijdig moet gedund worden om een goede vruchtgrootte en kwaliteit te krijgen. Ze worden meestal in twee- of driemaal geplukt, tussen einde september en half oktober, ongeveer 1 week voor de pluk van ´Golden Delicious´. De rode mutant ´Red Topaz´ is ongeveer 1 week vroeger te plukken.
Het is een tamelijk kleine, platte, licht verruwde vrucht. De grondkleur is groengeel, terwijl er een roodoranje, iets gestreepte dekkleur aanwezig is. De vruchten hebben na bewaring een typische vettige schil. De vruchten blijven stevig en hebben een lang uitstalleven. Bij voorkeur pas eten na minimaal 1 maand bewaring. Tot de jaarwisseling nogal zuur. Daarna zoetzure aromatische smaak.
De vruchten zijn hard, hebben veel zuren en een aromatische smaak. Het vruchtvlees is geel, fijnkorrelig van structuur, sappig en vast. Bijzonder rijk aan vitamine-C.
|
Jan | Feb | Mrt | Apr | Mei | Jun | Jul | Aug | Sep | Okt | Nov | Dec | ||
Bloeitijd | ||||||||||||||
Pluktijd | ||||||||||||||
Bewaartijd | ||||||||||||||
Groei | Groei: matig, groeikracht sterk afhankelijk van de bodemomstandigheden. Op herinplant vaak zwak. | |||||||||||||
Gebruik | Verse consumptie en verwerking tot sap. Vanaf januari ideaal op smaak (zoetzuur en aromatisch) | |||||||||||||
Plantafstanden | Hoogstam | Halfstam | Laagstam | |||||||||||
Op 2 meter op ´M9´ of op ´MM111´ |
||||||||||||||
Goede bestuivers | ´Topaz´ bloeit middentijds tot laat en heeft goed stuifmeel. Kruisbestuiving is noodzakelijk. Geschikte bestuivers zijn o.a. ´Alkmene, ´Braeburn´, ´Delcorf´, ´Discovery´, ´James Grieve´, ´Pilot´, ´Rubinette´, ´Santana´ en ´Wellant´. Ook de sierappels ´Everest´, ´Golden Gem´ en ´Golden Hornet´ zijn bruikbaar. | |||||||||||||
Windvastheid | Tamelijk goed windvast en weinig last van late val. | |||||||||||||
Opbrengst | ´Topaz´ is weinig gevoelig voor beurtjaren. ´Topaz´ is een productief herfstras voor liefhebbers en biologische fruittelers die toch aan een beperkte schurft- en meeldauwbestrijding willen doen. Het is een belangrijk ras in de biologische fruitteelt. |
|||||||||||||
Gevoeligheid voor ziekten | Meestal niet vatbaar voor appelschurft. Weinig tot normaal vatbaar voor echte meeldauw. Erg vatbaar voor stambasisrot, vruchtboomkanker en roze appelluis. In regenrijke zomers zijn de vruchten gevoelig voor regenvlekkenziekte. Bij voorkeur enten op de onderstammen ´M9´ en ´MM111´. Best een tussenstam gebruiken zoals ´Dubbele Zoete Aagt´ die tolerant is voor stambasisrot.
Topaz-bomen tamelijk hoog op ´MM111´ veredeld om stambasisrot te voorkomen. De onderstam ´MM106´ is af te raden omwille van de gevoeligheid voor stambasisrot. Zie ook de ziekten- en plagenlijst van appelen in de tuindokter PDF-bestanden bij de TKPLUS downloads. |
Fruitmot of appelmade
Normale vatbaarheid voor de fruitmot of appelmade. Verzamel regelmatig de aangetaste vruchten en vernietig ze.
Zonnebrand
Vruchten die teveel in de zon hangen kunnen beschadigd worden door zonnebrand. Probeer niet te veel zomersnoei tegelijk te doen, zodat de vruchten beschermd zijn door bladeren. Vooral bij extreme temperatuur kan dit optreden.