De eerste tekenen die het voorjaar aankondigen lijken elk jaar sneller te komen. Sneeuw of geen sneeuw, ijs of geen ijs, de toverhazelaar bloeit! Ook de gewone hazelaar is zo’n doorzetter, net als de winterjasmijn. Maar de gele kornoelje spant de kroon met zijn gele ‘bloeiwolken’. Daarom is deze verkozen tot Plant van de Maand februari. Afhankelijk van de weersomstandigheden breken de bolronde knoppen van de
gele kornoelje (Cornus mas) al vanaf februari los. Uit elke knop komt een klein schermpje met gele bloempjes. Individueel stellen de bloemetjes weinig voor, maar door de overweldigende hoeveelheden is de gele kornoelje rond deze tijd dé blikvanger. Pas enige tijd na het verwelken van de laatste bloemetjes, ontvouwen zich de smalle kleine bladknopjes.
Snel vormt de gele kornoelje zich om tot een imposante groene heester. Na de zomer heeft de gele kornoelje nog meer te bieden. Overal in de struik verschijnen dan smakelijk uitziende vruchten. Vanaf september rijpen de 2 cm grote rode vruchten en vallen ze in grote hoeveelheden van de struik. Nu kunnen ze verwerkt worden tot sap, gelei en jam. Geplukte vruchten zijn met hun wrange smaak alleen maar teleurstellend. Wacht met oogsten totdat de vruchten echt zijn gevallen en laat ze dan rustig nog een weekje narijpen.
Mooie, bijzondere en vruchtenleverende planten stellen vaak veel eisen. De gele kornoelje is hierop een goede uitzondering. Hij is niet gevoelig voor vorst, wind, schaduw, droogte of ziekten en plagen. De beste resultaten worden bereikt in een kalkhoudende bodem, maar dit is slechts een pre.
Gele kornoelje als stadsbewoner
Aangezien gele kornoelje in de loop der jaren tot 6 m hoog kan worden, is hij ook uitstekend te ´trainen´ als boom. Verwijder hiervoor alle takken bij de grond op de dikste en meest rechte na. Bind deze hoofdtak aan een tonkin- of bamboestok en knip in de loop van de jaren steeds de onderste paar zijtakken af. Zo ontstaat vanzelf een stevige, rechte stam met daarboven een volle kroon. Ook kunt u alle zijtakken laten zitten om een zuil- of een piramidevorm te kweken.
Aangezien de gele kornoelje weinig gevoelig is voor (lucht)vervuiling, voelt hij zich uitstekend thuis in een stadstuin. Het lijkt bovendien wel of zijn groeisnelheid daarop is aangepast. U hoeft niet bang te zijn dat u binnen de kortste keren in de schaduw van uw boom zit.
Snoeien
De gele kornoelje verdraagt snoei goed. Bovendien gaat een flinke snoei niet snel ten koste van de mooie bloei. Door deze eigenschappen is de gele kornoelje ook uitermate geschikt voor een al dan niet strakke haag. Om hem mooi vol te krijgen is de ideale plantafstand 80 cm. Door de geringe groeisnelheid is het even wachten tot hij voldoende hoog is, maar dan heeft u ook een zeer duurzame haag. En bovendien hoeft een langzame groeier natuurlijk minder vaak te worden geknipt.
Goede buren voor de kornoelje
De toverhazelaar en de winterjasmijn zijn ook vroege, gele bloeiers. Van hazelaars is een enorme verscheidenheid in de handel: van kronkel- tot boomhazelaar. De gewone hazelaar, Corylus avellana, hangt vol met gele ‘rupsen’, de katjes. De kronkelhazelaar (Corylus avellana ‘Contorta’) heeft in tegenstelling tot de gewone hazelaar sterk gedraaide takken. Daarom wordt hij ook wel kurkentrekkerhazelaar genoemd. De recht naar beneden hangende katjes steken mooi af tegen de warrig gedraaide takken, ook op de vaas.
De bloei van de toverhazelaar (Hamamelis) is zeer apart. Overal zitten kleine bosjes met ‘verkreukelde’, felgekleurde strookjes. Er zijn enorm veel soorten in de handel; allemaal geel tot rood bloeiend van januari tot maart. Een enkele toverhazelaar bloeit al voor de jaarwisseling.
Net zoals alle voorgaande planten bloeit de winterjasmijn (Jasminum nudiflorum) naakt. Dat wil zeggen dat hij bloeit voordat het blad zich ontvouwt. Deze winterjasmijn heeft overigens niets te maken met de boerenjasmijn. Het is namelijk een klimheester met lange harde takken en weinig, kleine blaadjes. De plant bloeit, afhankelijk van het weer, de hele winter door met gele bloemetjes.
Voor onderbeplanting van deze struiken is de vaste plant Helleborus foetidus een uitstekende keuze. Het is een soort nieskruid. Het diep ingesneden blad is wintergroen en de bloemetjes zijn geelgroen. Hij groeit het beste onder dezelfde omstandigheden als de gele kornoelje: op een licht kalkhoudende grond in de halfschaduw. Een ideale combinatie die met een aantal groepjes narcissen het voorjaar geel aankondigt. Bron Geert Devvriese 2000 voor Plant Publicity Holland, bewerking RVO voorjaar 2010
