Lente in de tuin: de mooiste sierkersen (Prunus) voor onze voorjaarstuinen

Prunus ´Accolade´ is ontstaan uit de kruising van Prunus sargentii x Prunus subhirtella. Dit is een 5-8 m hoge boom met een brede kroon. De takken (met bloemen) zijn licht overhangend waardoor de boom een beetje treurvormig lijkt. De bladeren zijn elliptisch tot langwerpig-elliptisch, lang toegespitst, 7-10 cm lang en in de herfst roodachtig geel verkleurd. De half gevulde bloemen verschijnen voor de bladeren, in hangende bosjes van drie en hebben twaalf tot veertien, fuchsiarode kroonbladen. Het is een van de opvallendste sierkersen en een zeer goede straatboom.

Prunus dulcis, de amandel, is een tot 10 m hoge boom met een brede kroon. De bladeren zijn langwerpig lancetvormig en tot 12 cm lang. De witte tot lichtroze bloemen bloeien in maart en april. Ze bezitten veel nectar en trekken daardoor insecten aan. Vooral bijen en allerlei soorten vliegen bezoeken deze planten graag en zorgen voor de bestuiving. Hij is niet alleen interessant vanwege de vruchten, maar is ook een fraaie sierboom. De amandel wil het op een warme plaats best doen. Bij ons wordt hij in de eerste plaats gekweekt voor de rijke roze bloesem, maar onder warme omstandigheden worden ook de eetbare vruchten gevormd. Al vroeg in het jaar die vruchten aan de boom te onderscheiden. Pas tegen het eind van de zomer rijpen ze uit. Ze hebben de vorm van kleine abrikozen. De amandel vindt zowel culinaire als cosmetische toepassingen. Er zijn zoete en bittere amandelen, ze bevatten veel olie en eiwit, maar zijn eerder arm aan zetmeel. Opgelet .. de zaden zijn giftig !

De Japanse sierkers of Prunus serrulata ´Kanzan´ wordt nog al te vaak foutief aangeduid als ´Hizakura´. De echte Hizakura is echter maar enkelbloemig! Kanzan is een sterke groeier met een breed-vaasvormige kroon, 6 tot 12 m hoog. De bladeren lopen gelijktijdig met de bloemontwikkeling bronskleurig uit. Dit is de beste en meest gebruikte Japanse sierkers met dichte bundels dubbele, roze bloemen (gevuldbloemig). Mooie solitairboom voor parken en plantsoenen en als laan- en straatboom op groenbermen in bredere straatprofielen. Zeer waardevol en sterk. Wanneer de boom in bloei staat is het werkelijk een plaatje in de tuin.

Prunus maackii is inheems in Korea en Mantsjoerije (vandaar de Nederlandse benaming Mantsjoerijse kers) en groeit uit tot 8-10 m hoge boom met een brede, kegelvormige kroon. De grootste sierwaarde van deze boom is zijn aantrekkelijke schors. Voor een mooi schorseffect staat de boom best in de volle zon. De schors is eerst glad en opvallend bruinachtig geel en laat later in repen los. De bladeren zijn tot 7 cm lang en verkleuren reeds zeer vroeg in het najaar naar gele tinten. Het blad valt dan ook vroeg af. De 1 cm grote witte bloemen verschijnen in april. Door zijn opvallende stamkleur is dit ook een mooie boom voor parken.

Prunus maackii ´Amber Beauty´ of Mantsjoerijse kers, is een meer verspreide cultivar met heldergroene bladeren. De 1 cm grote witte bloemen verschijnen in april. Deze cultivar valt op door zijn nog mooiere stam dan de soort. Zowel de stammen als oudere takken hebben een glanzende koperkleur. Mooie solitaire boom met ovale tot halfopen kroon voor parken.

Prunus ´Hally Jolivette´ is een kruising van Prunus subhirtella x Prunus yedoensis. Het is een met dunne twijgen fijn- en dichtvertakte hoge struik tot kleine boom met kleine, eironde, scherp gezaagde bladeren. De kleine, witte, gevulde bloemen met een roze hart bloeien in april en mei. Er zijn verschillende types in de handel in omloop met meer roze getinte of meer wit getinte bloemen. Dit zeer fraaie, vroegbloeiende ras is geschikt voor kleine tuinen. De zeer dichte kroon moet zo nu en dan worden uitgedund.

Prunus incisa, de Fuji-kers, is een kleine boom met een ronde kroon die nauwelijks meer dan 5 m hoog wordt. De bladeren zijn 3-6 cm lang, eerst roodachtig, grof dubbel gezaagd. De witte, ongeveer 2,5 cm brede bloemen ontluiken eind maart en april in groepjes van twee of drie. Hij is inheems in de bergen van Midden-Japan. Van deze mooie, rijkbloeiende soort wordt vooral het ras ´February Pink´geteeld dat al in februari bloeit met donkerroze bloemen.

Compacta
Cunera
Fujiyama
Hime-midori
Kojo-no-mai
Marie Mallet
Mikinori
Oshidori
Praecox
Yamadei

Prunus padus of vogelkers is een tot 15 m hoge boom met een dichte kroon. De schors is donkerbruin en heeft aan de binnenkant een onaangename geur. De bladeren zijn 6 tot 12 cm lang en elliptisch. De witte, 1-1,5 cm brede bloemen verschijnen in april-mei in hangende trossen, na het uitlopen van de bladeren. De bloemen hebben een sterke geur. De zwarte vruchten zijn bolrond en zo groot als een erwt. Deze soort is verspreid in Europa, Noord-Azië, Korea en Japan. Hij wordt vooral gebruikt voor aanplant op braakliggende terreinen, hellingen en dergelijke. Vaak opgeleid als meerstammige struikvormige boomvorm. Hij groeit ook op vochtige, schaduwrijke groeiplaatsen.

Prunus avium ´Plena´, een gecultiveerde zoete kers, is afkomstig uit Frankrijk. Het is een boom met een breed piramidale kroon, die in april-mei overladen is met witte gevulde (dubbelbloemige) bloemen. In het najaar een bijzonder mooie oranjerode herfstkleur. Deze sierkers draagt geen vruchten. Uitermate geschikt voor vochthoudende, vruchtbare, kalkrijke en leemhoudende gronden. Laan- en straatboom voor breed straatprofiel, ook uitermate geschikt voor in parken. De groeivorm is gelijk aan die van de wilde vorm.

Prunus serrulata ´Hokusai´ is een prachtige cultivar onder de Japanse sierkersen. De boom groeit aanvankelijk opgaand maar later breed uit. De prachtig lichtroze, halfgevulde bloemen kunnen tot 4.5 cm groot worden. Hokusai is een mooie Japanse kerselaar voor tuinen, parken en brede straten.

Prunus nipponica is een langzaam groeiende, kleine boom die uiteindelijk enkele meters hoog wordt. De bladeren zijn smal-eirond en ongeveer 7 cm lang. De bloemen zijn wit tot witachtig roze en staan met één tot drie in zittende schermen. Hij is inheems op de Koerilen, Sachalin en Hokkaido.

Prunus tenella is afkomstig uit Oost-Europa en Oost-Azië . Het is een kleine struik tot 1.5-2 m hoog die traag groeit en zwakke uitlopers vormt. Veredelde vormen groeien sneller. De 3 tot 7 cm lange bladeren zijn smal omgekeerd eirond tot lancetvormig. De zeer leuke rose bloempjes zijn tot 2 cm groot. Prunus tenella is een aanrader voor iedere voorjaarstuin. Deze decoratieve heester doet het ook goed op droge gronden.

Prunus nipponica ´Brillant´ is een nieuw ras uit Duitsland, het groeit eveneens langzaam, blijft klein en bloeit al als jonge plant zeer rijk. De witte bloemen met een roze tint bloeien in april en mei. Hij wordt ongeveer 2 m hoog en is gemakkelijk in bloei te trekken. Het is een van de beste nieuwe rassen. In de handel ook aangeboden als mini-boompjes op 80 cm stammetjes.

Prunus ´Pandora´vormt een brede kroon en is een hybride van Prunus subhirtella ´Rosea´ x Prunus yedoensis. Het kan een tot 10 m hoge boom worden, zijn ze bovenop geënt dan blijven ze tot 4-5 m hoog. Aanvankelijk groeien ze rechtop maar later vormen ze meer een brede kroon. In het voorjaar bloeiend met lichtroze bloemen. De bladeren zijn bronskleurig bij het uitlopen en verkleuren naar prachtig oranje en rood in de herfst. Geschikte boom voor elke tuin, open bermen en smalle straten.

Toen ik de eerste maal de bolvormige vogelkers ontdekte in het vakblad Tuin & Landschap fronste ik toch even de wenkbrauwen. Onze inheemse vogelkers ken ik immers van een sterk groeiende pioniersplant die zich niet makkelijk laat bedwingen. Deze Prunus padus ´Nana´ is dan ook niet een echte ronde bolboom: half bolvormige kroon die zeer dicht is vertakt. Vandaar wellicht de benaming dwergvogelkers (in plaats van bolvogelkers). Deze dwergvorm wordt veredeld op een onderstam van Prunus padus ´Commutata´, en verdraagt zodoende een natte standplaats. Deze dwergvorm kan goed toegepast worden bij de aanplanting van smalle straten. Door zijn dichte vertakking ontstaat een rijke bloei in de bekende witte, vogelkers trossen.

Prunus padus ´Colorata´ heeft bladeren die bij het uitlopen koperachtig paars zijn, maar later vuilgroen zijn. De bloemen zijn in knop karmijnrood, na uitlopen roze.

Prunus amygdalopersica ´Pollardii´ is ontstaan uit een kruising tussen Prunus dulcis x Prunus persica. Het is een kleine boom of boomvormige struik, die vaak als halfstam wordt veredeld. De bladeren lijken op die van de amandel, maar zijn scherper gezaagd. De bloemen zijn 4-5 cm breed, lichtroze met een donker midden. Hij bloeit al in maart en april en verlangt een beschutte standplaats.

Prunus yedoensis of de Yoshinokers is een Japans boompje (ook in struikvorm) van onbekende afkomst met een brede, vrij platte kroonvorm en een opvallend gladde schors. De soort is ontstaan uit de kruising van Prunus speciosa x Prunus subhirtella. De bladeren zijn elliptisch tot eirond, opvallend toegespitst en 6-12 cm lang. Bij het uitlopen zijn ze gelig groen. Begin april-mei verschijnen massaal de roze bloempjes die bij het uitbloeien naar wit verkleuren. De uiteinden van de takken hangen iets over. In de herfst verkleurt het blad naar goudgeel tot rood en verschijnen de donkerrode vruchten die zwart kunnen verkleuren. Sommigen beschouwen hem als één van de mooiste sierkersen voor tuinen, parken, lanen en groenbermen.