Aanleg van de tuin: 135 vaste planten voor zware kleigronden – DEEL 1

Zware kleigronden zijn in de winter lang nat en blijven lang koud tot in het voorjaar. Tijdens droge zomers worden ze keihard en klonterig. Toch zijn het vaak vruchtbare gronden waar vaste planten uitstekend op kunnen gedijen. Sommige vaste planten kunnen op dergelijke gronden hogerop groeien dan op andere gronden. Vaak groeien ze ook goed door met een stevige groeikracht en vormen dichte pollen en/of zware bloemstengels. Het is altijd nuttig zware kleigronden voldoende te bewerken en te verrijken met mulch en compost.

Geschikte vaste planten voor zware kleigronden zijn o.a.:

	Aconitum cammarum ´Bicolor´ is een grote monnikskapplant met diep gedeeld en scherpgetand blad dat donkergroen getint is. In de zomer overladen met vertakte schermen van helmvormige bloem van blauw en wit.
	Actaea simplex is afkomstig uit Noord-Amerika met roomwitte bloemen in trossen tot 40 cm lang die ook nog lekker ruiken. Prachtig solitaire planten of in groep voor de najaarsborder. Zilverkaars komt pas enkele jaren na de aanplant tot zijn volle recht. De aantrekkelijke, slanke bloeiwijzen, die in de herfst en zomer verschijnen, komen goed uit tegen een donkere achtergrond. Op niet te droge grond groeien ze ook in de volle zon maar eigenlijk doen ze het het best in de schaduw tot halfschaduw. Wordt gerekend onder de mooiste der zilverkaars soorten.
	Actaea simplex ´Atropurpurea´ Inheems in Korea en Japan. Groeit op grasgrond en onder vochtig kreupelhout. Nauw verwant aan Cimicifuga simplex maar met langere stengels. Tevens langere, rechtopstaande aren.
	Actaea simplex ´Scimitar´ is een zilverkaars die diepe pollen vormt met een mooi varenachtig blad. Daarboven beschijnen in d eherfst hoge, vertakte aren met kleine, witte bloemen. Een minder bekende cultivar.
	Actaea simplex ´White Pearl´ Afkomstig uit Noord-Amerika en rijkbloeiend met groene knoppen.
	Ajuga pyramidalis ´Green Crispa´ is een merkwaardige miniatuurvorm met ronde en enigszins verwrongen bladeren, ietwat kroezelachtig met een blinkende groen glans. Bladeren behaard. Een stuk minder woekerend, in feite groeit hij maar erg traag en wat moeilijker. Er is ook een gewone paarse vorm.
	Ajuga pyramidalis ´Metallica Crispa´ is een merkwaardige miniatuurvorm met ronde en enigszins verwrongen bladeren, ietwat kroezelachtig met een blinkende metallic paarse glans. Bladeren behaard. Een stuk minder woekerend, in feite groeit hij maar erg traag en wat moeilijker. Er is ook een gewone groen vorm.
	Ajuga reptans was vroeger een geneeskruid tegen jicht, geelzucht en vele andere kwalen. De soort komt algemeen in Europa verspreidt voor. Hij vormt een mat van bebladerde rozetten van 5 tot 15 cm hoog. Daarboven uitstekend verschijnen tussen mei en juni diepblauwe aren tot 20 cm hoogte. De bloemen bevatten veel nectar en worden druk door bijen bezocht. Groeit sterk uit. Er zijn tal van andere rassen met verschillende bladkenmerken met gele, witte, bronskleurige en purpere tinten.
	Ajuga reptans ´Catlin´s Giant´heft een heel aantrekkelijk purper blad tot bruingroen grof blad dat groter is (Giant) dan bij andere cultivars. Het is een sterke groeier. Bloeit met blauwe bloemen tot 25 cm hoog waar hommels en bijen gek van zijn. Een van de mooiste cultivars naar mijn smaak. Binnen dit geslacht.
	Ajuga reptans ´Chocolate Chip´ is een Ajuga voor de verzamelaar. Opvallende is zijn fijn, chocolade bruin loof en de blauwe bloemen. Blijft erg laag tot 10 cm hoogte. Woekert minder dan de grootbladige soorten.
	Ajuga reptans ´Multicolor´ vormt een dichte wintergroen mat van kruipende stengels en bronsgroene bladeren die met roos en crèmekleurige vlekken getooid zijn. Ze bloeien vroeg in de zomer met korte trossen van diepblauwe bloemen.
	Ajuga reptans ´Purple Torch´ groeit wat hoger dan de soort en bloeit met lilaroze bloemen. Bijzonder is de erg late bloeitijd wat een zeer interessant gegeven is voor toepassing in de tuin.
	Ajuga reptans ´Rainbow´ is de nieuwe en correcte benaming voor de oude gebruiksnaam Ajuga reptans ´Multicolor´. Het donkerpaarse blad vertoont inderdaad schakeringen van meerdere tinten vnl. Geelachtig getinte vlekken, maar ook roze en witte vlekken komene r in voor. Dat geeft de plant een bijzonder en opvallend uiterlijk.
	Alchemilla mollis is een gemakkelijke meerjarige vaste plant met tot 10 cm grote, ornamentale, grijsgroene bladeren met een zijdeachtige oppervlak, waarop ´s morgens de dauwdruppels sfeervol glinsteren. Zijn groengele, geurende pluimen komen begin juni te voorschijn en blijven ver tot in juli zitten. Vaak is er een redelijke nabloei. Alchemilla mollis is inheems in Noord-Griekenland en de Oost-Karpaten in Roemenië en West-Rusland, zuidelijk tot Kaukasus, Noord-Turkije, Armenië en Noord-Iran. Groeit langs beken in weiden en in sparren- en beukenbossen.
	Alchemilla vulgaris heeft een behaarde bloeiwijze, behaarde stengels en aan bovenzijde kale bladeren, die op de ondernerven behaard zijn.
	Aquilegia ´Nora Barlow´ is een mooi akelei waaraan in de lente en de vroeger zomer massa´s gevulde knikkende bleekgroene met rood aangelopen bloemen verschijnen aan hoge rechtopstaande stengels die bovenuit het mooie samengestelde blad uitkomen.
	Aquilegia vulgaris ´Heidi´ is een van origine Europese akelei met rooskleurige bloemen gecombineerd met zachtwit, is winterhard. Produceert van mei tot juni zachtgetinte snijbloemen aan 70 cm lange goede bloemstelen. Bladeren opvallend blinkend groen. Standplaats: Houdt van een goed gedraineerde bodem met pH 5.8-6.8.
	Aruncus dioicus is een imposante, weinig eisende vaste plant voor schaduwrijke plaatsen. Afkomstig uit Noordelijk halfrond en kan zichzelf uitzaaien, dan moet je wel over zowel mannelijke als vrouwelijke planten beschikken (tweehuizige plant). De mannelijke planten brengen de mooiste en elegantste bloemen voort. Komt bij ons in Europa verwilderd voor in vochtige bossen in bergachtige streken. De bloemen staan in een samengestelde tros. De planten ontwikkelen zich tot imposante exemplaren. Geitebaard is een taaie en weinig eisende plant. Hij kan het jaren op dezelfde plaats uithouden.
	Aster frikartii ´Mönch´ is een gereputeerde selectie die hoog staat aangeschreven en door veel tuinliefhebbers wordt bewonderd.
	Astilbe ´Hennie Graafland´ (Simplicifolia Group) verdaagt veel zon.
	Astilbe ´Perkeo´ (Crispa Group) is een zeer laagblijvende, donkerroos bloeiende pluimspirea die geschikt is voor elke tuin, groot & klein. Ze verlangen een ietwat vochtige standplaats. Niet op een te droge plek planten. Ze houden van een rijkelijke bodem. Vereng daarom wat compost of potgrond met de bodem. Is mooi te combineren met varens en kleinblijvende hosta´s.
	Astrantia major is een wintervaste vaste plant die men slechts zelden in de tuinen ziet. Met ongeveer 10 soorten horen ze thuis in Midden- en Zuid-Europa, Klein-Azië en de Kaukasus. Deze schermbloemige plant is prachtig in bloei. De kleine bloemetjes in het midden worden omgeven door een band schutbladeren als een boeketje. De groene blaadjes eronder vormen een rozet. De verzorging kan beperkt blijven tot het tot de grond terug snoeien van de verwelkte bloemen.
	Astrantia major ´Buckland´ wordt gewaardeerd door kenners.
	Astrantia major ´Lars´ is bijzonder langbloeiend.
	Astrantia major ´Rosensinfonie´ is gewonnen door het zaadhuis Jelitto en werd in 1982 als nieuwigheid geïntroduceerd. De bloei lijkt op een overweldigende symphonie van roodroze bloemen die verschijnen van juni tot augustus aan stevige stengels van 65 tot 75 cm lang die zich prachtig lenen voor als snijbloem. Heeft 2-3 jaar nodig om uit te groeien tot een stevige plant.
	Astrantia major ´Ruby Cloud´ werd in 1994 door het zaadhuis Jelitto geïntroduceerd. Prachtige vaste plant met stevige bloemstengels die mooie ronde bloemen dragen met harmonisch purperrode bracteeën. De bloemen verschijnen van juni tot augustus aan 70 cm lange bloemstengels. Heeft 2-3 jaar nodig om uit te groeien tot een stevige plant.
	Astrantia major ´Ruby Wedding´ is afkomstig uit de tuin van Phyllis Barwood. De bloemen zijn indrukwekkend donkerrood zodat ieder die ze ziet er onmiddellijk weg van is. Prachtige bloemen om te snijden of te drogen.
	Astrantia major ´Shaggy´is inheems in de Alpen, de Pyreneeën en het zuidwesten van Spanje. De opvallend grote schotelvormige bloemen zijn wit scherpe groenachtige puntjes. De bloemen zijn groot en open. Bloeit bijzonder langdurig en rijkelijk op een halfschaduwrijke plekje op een goed bemeste bodem. Heel mooi te combineren in de border met andere roosbloeiende vaste planten. Prachtige bloemen om te snijden of te drogen.
	Bergenia crassifolia is een sterk groeiende vaste plant die grote pollen vormt. Mooi wintergroen en leerachtig blad. De roodachtige stengels dragen donkerroze bloemen die tijdens de late winter en vroege lente boven het bladgewas uitkomen.
	Brunnera macrophylla is een zeer sterke plant voor in de schaduw, vele vergeet-mij-nietjes-achtige blauwe bloemen in het voorjaar, goede bodembedekker.
	Brunnera macrophylla ´Jack Frost´ is een mutant van ´Langtrees´. De laatste is zilverkleurig gevlekt, bij ´Jack Frost´ is het blad vrijwel geheel zilverkleurig. De dunne, groene nervatuur en de heel smalle, groene bladranden versterken de ´zilveren´ uitstraling van de plant. De bloemen in juni-juli zijn blauw. De hoogte is 20 tot 25 cm. ´Jack Frost´ werd in 1999 gevonden op kwekerij Walters Gardens in de Amerikaanse staat Michigan. CNB in Lisse bracht deze door weefselkweek te vermeerderen plant begin 2002 in de handel.
	Campanula lactiflora Afkomstig uit Kaukasus, Siberië en lichtblauw, zaait uit. Klokvormige bloemen in lange, aarvormige trossen. Zeer mooie en waardevolle borderplant die weinig verzorging nodig heeft. Ook geschikt voor verwildering.
	Campanula lactiflora ´Loddon Anna´ is een sierlijke hoge Campanula, zacht roze bloemen in mei- augustus.
	Campanula lactiflora ´Prichard´s Variety´ heeft diep blauwpaarse bloemen in mei-augustus.
	Campanula takesimana vormt sterke uitlopers en groei graag op zware kleigronden. De planten vormen opgaande stengels waaraan in de zomer mooie knikkende witte klokjesbloemen verschijnen die aan de binnenzijde iets roze zijn aangelopen. Mooi hartvormig blad.
	Centaurea macrocephala of gele korenbloem is afkomstig uit Armenië en de Kaukasus. Deze forse drachtplant bloeit de gehele zomer met grote, compacte, goudgele bloemhoofden omwonden met glimmende omwindselbladeren. De bloemen, die staan aan de toppen van de stengels, hebben een bijzondere aantrekkingskracht op vlinders. Forse polvormende plant.
	Delphinium ´Astolat´ (Pacific Giant Group) heeft handvormig gevormde bladeren met 3-7 lobben. Standplaats: Riddersporen houden van een plek in de volle zon. Ze zijn probleemloos winterhard. Ze houden niet van winderige plaatsen. Steunen is bijna altijd noodzakelijk. Zorg voor een goede vruchtbare en doorlatende bodem die rijk is aan compost maar zeker niet overbemest is, want dan vallen ze makkelijker om. Voor een goed groei moet je voldoende ruimte voorzien. Zowel té natte als té drogen gronden zijn nadelig.
	Delphinium ´Atlantis´ (Belladonna Group) bloeit met donkerblauw bloemen aan 60-100 cm lange stelen. Er heerst een fluwele gloed over de planten. Het zijn prachtige borderplanten die altijd de aandacht trekken. Steunen is meestal noodzakelijk. Het zijn zeer gewaardeerde snijbloemen die mooi te combineren zijn met pioenen, oosterse papavers en lelies.
	Delphinium ´Berghimmel´ (Hybride Group) is een hybride die opvalt door zijn combinatie van blauwe bloemen met een wit oogje. Het is een vroege bloeier die tot 170 cm hoog kan groeien.
	Delphinium ´Black Knight´ (Pacific Giant Group) heeft donkerpaarse bloemen met een zwart oog. Handvormig gevormde bladeren met 3-7 lobben.
	Delphinium ´Blauwval´ (Hybride Group) is een hybride met violetblauwe bloemen aan stengels tot 150 cm hoog. Vrij korte bloeiperiode die wel uitbundig is.
	Delphinium ´Blue Jay´ (Pacific Giant Group) behoort tot de kortlevende Pacific Giant Groep met handvormig gevormde bladeren met 3-7 lobben en mooie blauwe bloemen met een wit oogje aan tot 1.80 cm lange bloemstelen.
	Delphinium ´Capri´ (Belladonna Group) is een lichtblauw bloeiende laagblijvende ridderspoor. Opvallend is het witte oogje. Kan zowel vooraan in de border als in een rotstuin altijd de aandacht trekken. Steunen is meestal toch noodzakelijk. Het zijn zeer gewaardeerde snijbloemen die mooi te combineren zijn met pioenen, oosterse papavers en lelies.
	Delphinium ´Christel´ (Blackmore en Langdon) is van het Blackmore en Langdon type met diepmauve bloemen.
	Delphinium ´Emily Hawkins´ (Elatum Group) bloeit in de zomer met lichtviolet, halfgevulde bloemen. Riddersporen houden van een plek in de volle zon. Ze zijn probleemloos winterhard. Ze houden niet van winderige plaatsen. Steunen is bijna altijd noodzakelijk.
	Delphinium ´Finsteraarhorn´ (Hybride Group) is een mooie hybride met donkerblauw bloemen met een donker oogje. De bloemen staan aan 170 cm lange bloemstelen.
	Delphinium ´Galahad´ (Pacific Giant Group) is een aloude hybride met sneeuwwitte bloemen aan stengels tot 180 cm hoog. Handvormig gevormde bladeren met 3-7 lobben, zeer rijkbloeiend maar wel kortlevend.
	Delphinium ´Loch Leven´ (Blackmore en Langdon) is nog zo´n cultivar van het Blackmore en Langdon huis met grote zachtblauwe bloemen met een opvallend wit oogje. Mooie cultivar.
	Delphinium ´Moerheimii´ (Belladonna Group) is een heerlijke witbloeiende riddersporen. Het prachtige borderplanten die altijd de aandacht trekken. Steunen is meestal noodzakelijk. Het zijn zeer gewaardeerde snijbloemen die mooi te combineren zijn met pioenen, oosterse papavers en lelies.
	Delphinium ´Piccolo´ (Belladonna Group) is een laagblijvende gentiaanbloeiende ridderspoor. Hij is erg goed bruikbaar in de rotstuin en bloeit zelfs zonder snoeien een tweede maal in augusus-september. De hoofdbloei valt in juni-juli. De bloemen staan erg dicht op elkaar. Een aanrader voor je tuin !
	Delphinium ´Polarnacht´is een bij ons weinig gekende ridderspoor maar die vooral in Duitsland aangeplant wordt. De helderblauwe bloemen staan aan 120 cm lange stelen.
	Delphinium ´Turkish Delight´, met de zo´n naam schep je toch wel hoge verwachtingen en daar kan deze cultivar ruimschoots aan voldoen. Hij is in 1967 gewonnen en is bijzonder door zijn zilverroze bloemen met hun wit oogje. De bloemen kunnen tot 6 cm groot zijn!
	Delphinium ´Völkerfrieden´ (Belladonna Group) is een reeds lang in cultuur zijnde ridderspoor. Hij zijn prachtige gentiaanblauw bloeiende borderplanten die met hun violetkleurige oogjes altijd wel de aandacht trekken.
	Delphinium ajacis is afkomstig uit Zuid-Europa. Bij ons komt hij verwilderd voor als akkeronkruid. Van deze soort stammen wellicht de éénjarige zomerriddersporen af, die als hyacint- of violierbloemige ridderspoor worden worden verkocht. Deze eenjarige, halfhoge ridderspoor is geschikt voor perken en borders en ook geschikt om te drogen! Meestal onvertakte stengels en dicht opeenstaande, gevulde bloemen. De tinten variëren van purperblauw, roze tot wit. De bloeitijd verschilt volgens de periode waarin werd gezaaid. Er zijn lage soorten (50 cm) en reuzenhyacintbloemige tot 110 cm of mengsels zoals Early Bird Mixed (80 cm).
	Delphinium elatum is de belangrijkste ouder van een omvangrijke groep elatum-hybriden. De 8-10 cm grote blauwe bloemen staan aan 120 cm lange stelen.
	Delphinium ruysii ´Pink Sensation´ is in 1935 in Nederland ontstaan uit een kruising met onder andere de oranjerode ridderspoor Delphinium nudicaule. Deze ridderspoor is een aparte verschijning. De planten groeien relatief laag, 60 tot 80 cm met lange trossen van zilverroze bloemen. Een zeer aparte kleur.