Men zou denken dat cactussen en andere succulenten met gezondheid niets te maken hebben. Toch wou ik u enkele bijzondere succulenten voorstellen naar aanleiding van dit thema. Er zijn talrijke cactussen die medicinale eigenschappen bezitten. Dit is in het rijke Westen met zijn overvloed aan medicijnen niet erg gekend, maar door de primitieve Indianenstammen uit Midden- en Zuid-Amerika worden ze voor allerlei kwaaltjes gebruikt.
De wortels van Opuntia ficus-indica zijn waterafdrijvend en worden soms ook gebruikt om diarree te stoppen.
De vruchten van Opuntia ficus-indica zijn de laatste jaren ook hier te koop. Ze hebben dezelfde voedingswaarde als onze wortels, maar overdreven consumptie (vooral de pitten) kan een ernstige constipatie veroorzaken.
De vruchten van Pereskia bleo en Pereskia aculeata zouden slijmoplossend zijn.
Het sap van talrijke zuilcactussen zou goed zijn tegen scheurbuik, waterafdrijvend, koortswerend, uitwendig gebruikt worden tegen zweren en goed zijn tegen reumatische pijnen.
Lophophora williamsii (Peyote, Peyotl) bevat alcaloïden (Anhalamine, Anhalonidine, Peyotine) die een roes veroorzaken.
Lophophora williamsii
Ook nu nog wordt deze cactus door sommige Mexicaanse indianen stammen (Huichols en in mindere mate Coras en soms de Thépéhuanes) genuttigd tijdens het jaarlijkse Peyotl feest.
Na het regenseizoen en het oogsten van de maïs komen enkele bevoorrechte mannen van deze stammen bijeen in de tempel (topika) van het Huicholdorp Santa Catarina Tohapouri. Ze duiden een chef aan voor de expeditie die heen en weer een volle maand duurt. (De planten werden gehaald in afgelegen gebieden waar ze voor het eerst waargenomen werden, tegenwoordig worden ze dichter bij huis gehaald.) Ze vormen een lange rij, de chef voorop, terwijl ze melodieuze verzen reciteren. De helpers die de dieren begeleiden die later de voorraad Peyote zullen dragen sluiten de rij.
Bij terugkomst feest men, gedurende een ganse maand in elk dorp van het Nayarit gebergte, terwijl men de peyote tot zich neemt. Ze dansen en zingen de ganse dag en nacht vooral de eerste dag want de volgende dag wenen ze overvloedig roepend dat hun tranen hun ogen en gezicht reinigen.
De Huichols zeggen dat de peyote voedsel voor hun ziel is en de maïs voedsel voor hun lichaam.
Dit gebruik is te vergelijken met het wijn of bier verbruik tijdens oogstfeesten in Europa.
De peyote heeft de reputatie bij matig gebruik te stimuleren tot grote psychische inspanningen.
In de USA is het bezit van deze cactus strafbaar.
Tot voor enkele jaren kon men deze cactus in niet tentoonstellen omdat hij steeds gestolen werd. Maar helaas voor de dieven, de hier gekweekte peyote bevat deze alcaloïden niet.
Een aantal jaren geleden verschenen er artikelen in de krant met koppen als. “Vermageren met de San” en “San volk krijgt geld voor afslankcactus”.
Het betrof hier een onder dreiging van een rechtzaak gesloten deal waarbij door Phytofarm (een Zuid-Afrikaans onderzoekcentrum) een deel van de royalty´s die ze van Pfizer krijgen voor het door hen doorverkochte patent op P57 af te staan aan de San (hottentotten).
Het betreft een bestanddeel van een plant die al 30.000 jaar door het San-volk wordt gebruikt om vermoeidheid, honger en dorst te onderdrukken tijdens hun lange jachtexpedities en tijdens hongersnood. Het heeft geen bijwerkingen zoals andere vermageringsmiddelen en was bovendien al jaren op mensen getest.
Foto Hoodia gordonii
Hoodia gordonii (foto boven) is een erg op een cactus lijkende succulente plant behoort tot de familie van de Asclepiadaceae, onderfamilie Stapeliadaceae. Toen ik over deze plant wat meer informatie zocht op het internet kon ik daar niets over vinden, maar werd ik met vele tientallen verkoopsites van dit vermageringsmiddel geconfronteerd. Allemaal beweerden ze het echte middel te verkopen en de anderen verkochten nep. Sommige beweerden gedroogde gemalen poeder van deze plant te verkopen en andere beweerden (met foto) de planten te kweken in kwekerijen. De planten zijn echter zeer traag groeiend en moeilijk te kweken en de foto liet honderden volwassen planten zien.
Laat u dus niet in de luren leggen ’t is waarschijnlijk allemaal nep. Maar de eigenschappen van de plant zijn wel waar. Als dit ooit in de handel komt zal het in de apotheek verkocht worden en niet via internet.
Tegenwoordig is er ook veel te doen over Aloë vera (foto links) het zit zogezegd in zowat alles. In shampoo, crèmes, waspoeders en zelfs kleding. Ik ben al jaren vertrouwd met de heilzame werking van het sap van deze plant. Als brandwondenmiddel is er geen beter. Ook om de pijn bij zonnebrand te minderen en zelfs te genezen. Ook heilzaam voor slecht genezende wonden.
Het nadeel van Aloë vera (synoniem Aloë barbadensis) is dat hij erg groot wordt (tot 1,5 m hoog en even breed) men kan hem dus moeilijk op de vensterbank houden, tenzij men hem in een kleine pot houdt en niet te veel voeding geeft. Maar alle aloë’s hebben deze eigenschap en er bestaan talrijke kleinere soorten die wel op de vensterbank kunnen. Eigenlijk zou elk huishouden zo’n plant moeten hebben om in geval van een ongeval met een heet voorwerp onmiddellijk te kunnen toepassen. Gewoon een blad afbreken en het sap op de pijnlijke plek uitsmeren. De pijn verdwijnt snel en er worden geen blaren gevormd Als de brandwond niet te diep is zal er vrijwel de volgende dag niets meer van te merken zijn.
Foto Aloë polyphylla
Bronnen: Cactusclub ´t Stekeltje 2006, bewerking Rudi Van Overloop 2008 Les cactacées médicinales – Auteur A. Hobschette
