Vanaf maart kunnen lege percelen en kuilhoeken worden ingezaaid met een groenbemester. Kiest u een groenbemester om het organisch stofgehalte op peil te houden, kies dan voor grasgroenbemester bladrammenas of Tagetes minuta ´Nemanon´. De overheid legt grondontsmetten steeds meer aan banden. Zodoende kan het wortellesieaaltje een probleem worden. Als uit het aaltjesmonster blijkt dat het wortellesieaaltje (Pratylenchus) een probleem vormt, dan is de beste keus Tagetes patula ´Single Gold´
Bodemmoeheid of aaltjes
Bodemmoeheid is een zodanige toestand van de grond dat planten slecht of niet meer groeien. De oorzaak ligt hem vaak in een te éénzijdige teelt, te weinig teeltafwisseling en monocultuur. Door minder gunstige teeltafwisseling ontstaan verschillende soorten problemen. Een ervan is bodemmoeheid door de aanwezigheid van aaltjes, maar er zijn ook nog andere factoren zoals:
– gebreksziekten door voedingsarmoede
– verontreinigde bovenlaag door gebruik van éénzijdige pesticiden
– verzouting
– structuurbederf
– de ontwikkeling van bodemschimmels
 |
Aaltjes
We onderscheiden 2 grote groepen:
Groep 1 – wortel- en bodemaaltjes
Groep 2 – stengel- en bladaaltjes
Directe schade is zichtbaar aan een vermindering in de groei. De indirecte schade die ze kunnen veroorzaken, is dat invalspoorten voor schimmels en bacteriën ontstaan, ze kunnen bepaalde virussen overbrengen en de export belemmeren.
Alle plantenparasitaire aaltjes vermeerderen zich via eitjes. Na de eerste vervelling verlaat het aaltje het ei. In hun verdere ontwikkeling ondergaan zij nog drie vervellingen, waarna ze volwassen zijn. In het algemeen houden de aaltjes hun kenmerkende vorm, behalve de cyste-aaltjes en wortelknobbelaaltjes. Van deze laatste twee zijn de eerste twee stadia aalvormig, maar in hun verdere ontwikkeling zwellen ze op tot de vorm van een peer en een bol.
De bestrijding van aaltjes
Bodemmoeheid wordt uiteraard veroorzaakt door de aaltjes uit groep 1: wortel- en bodemaaltjes.
Er zijn verschillende soorten:
|
vrije levende – aaltjes |
leven in de bodem
wormvormig en slank lichaam zuigen aan wortels via wonden kunnen schimmels en bacteriën binnendringen |
* Longidorus soorten
* Prachylenchus soorten * Trichodorus soorten * Tylenchorrhynchus soorten * Xiphinema soorten |
| wortellesie – aaltjes | leven zowel in de bodem als binnenin het wortelweefsel
wormvormig en slank lichaam via wonden kunnen schimmels binnendringen |
* Prachylenchus penetrans
* Prachylenchus vulnus * Radopholus similis |
| wortelknobbel – aaltjes | leven binnenin de wortels, die daardoor knobbelvormige gezwellen gaan vertonen
jonge larven wormvormig en slank lichaam, later vergroeien de vrouwelijke aaltjes tot bolletjes met onderaan hun lichaam eitjes |
* Meloidogyne soorten zoals grassenwortelknobbelaaltje |
| wortelcysten – aaltjes | leven buitenop de wortels gehecht als kleine kogeltjes (cisten)
eitjes en jonge larven zitten binnenin het moederlichaam |
* Heterodera soorten zoals aardappelcystenaaltje bietencystenaaltje |
Tagetes patula
Uit voorgaand onderzoek blijkt dat Tagetes patula het wortellesieaaltje effectief bestrijdt. Gronden die zeer veel onkruidzaden bevatten, kunnen echter de goede aaltjesdodende werking van Tagetes patula teniet doen. De oorzaak is dat het nogal lang duurt voordat het afrikaantje is dichtgegroeid. Het onkruid krijgt dan langer de kans om te groeien, zodat de aaltjes zich hierop kunnen vermeerderen.
Als dit onkruidprobleem speelt, is een sneller groeiende afrikaantjessoort geschikter.
 |
Tagetes erecta
De aaltjesdodende werking van Tagetes erecta is minder dan die van Tagetes patula en Tagetes patula ´Single Gold´ . Om deze milieuvriendelijke bestrijding met een goed resultaat toe te passen dient men te zaaien omstreeks einde mei tot half juni. De zaden dienen 1 á 2 cm diep ingezaaid te worden. Men gebruikt ongeveer 7,5 kg/ha. Bij late zaaisels tot 10 kg/ha. Ideaal zijn een goede bemesting en begieting, zodat een dichte plantengroei bekomen wordt. Hoe langer de planten staan, des te beter is de werking. Hoe langer men echter de planten laat groeien, hoe moeilijker het inwerken van de houterige stengels wordt.
 |
Tagetes patula ´Single Gold´
Tagetes patula ´Single Gold´ is in alle opzichten beter dan bovenvermelde soorten. Het heeft een betere aaltjesdodende werking dan Tagetes patula en de goede onkruidonderdrukking zoals Tagetes erecta. Uit onderzoek van 800 uitgezaaide Tagetes-soorten blijkt Tagetes patula ´Single Gold´ als de beste naar voren te komen. In 1995 is hierop kwekersrecht aangevraagd. De cultivar had de snelste gewasontwikkeling en een goede onkruidonderdrukking. Qua drogestof produceerde dit afrikaantje meer dan twee keer zoveel als de standaard Tagetes patula ´French Rusty Red´ . Ook qua aaltjesbestrijding voldoet deze ´Single Gold´ duidelijk nog beter.
Zaaien
Tagetes ter plaatse en breedwerpig zaaien, kieming na 7-14 dagen. Zaaien tussen maart en mei.
Zaadhoeveelheid : 10 gram voor 1000 planten
Kieming : Bij 18°C in 7 – 14 dagen,
Hoge meststofbehoefte.
pH 5,5 – 6,5
 |
Bronnen
Ing. M.A. Schepmann – gewasbescherming- Boskoop – De Boomkwekerij 1996
Ziekten en plagen glasgroenten in beeld, Ministerie van Landbouw en Visserij, CAD Gewasbescherming, Wageningen, 1987
