10 Eenvoudige kruiden en hun gebruik voor onze algemene gezondheid

De dilleblaadjes en de zaden worden in de keuken gebruikt om hun aromatische smaak. Dille toegevoegd in soepen en sauzen geeft deze gerechten een heerlijke smaak. De uitgebloeide bloemschermen moeten tijdig geoogst worden en kunnen te drogen gehangen worden boven een dienblad, zodat de zaden niet op de grond kunnen vallen. De blaadjes kunnen op een donkere droge plaats bij een temperatuur van ongeveer 35 graden gedroogd worden.

Dille helpt de zware winterkost beter te verteren en werkt genezend bij buikkramp. Verse dilleblaadjes zijn heerlijk over de sla, komkommer, tomaat en vleesgerechten.

In de keuken

Bijvoorbeeld een komkommer met zout, peper, ui en dille stoven in een bodempje water. Komkommer en kruiden zeven en het water binden met wat maïzena. De komkommer opdienen en de dille saus er overheen scheppen.

Maggiplant, Lavas of Levisticum

Een aftreksel van bladeren en wortels helpt bij maagklachten, bevordert de spijsvertering, wekt eetlust op en helpt bij hoest. Maggiplant verhoogt de urineafscheiding en kan ingezet worden bij klachten aan de urinewegen. Een afkooksel van bladeren kan als deodorant in het badwater gegeven worden om de huid te zuiveren.

In de keuken

Het pittige aroma van de Maggiplant is veelzijdig in de keuken te gebruiken. Hij past bij allerlei groenten die in de wok bereid worden, maar ook bij soepen zoals tomaten, komkommer en pompoensoep. Ook aan sausen, roerei en salades geeft hij een pittige smaak. Hij is een smaakmaker voor rund – en lamsvlees en zorgt ervoor dat de gerechten beter verteerbaar zijn. Ook bij het koken van mosselen is zijn bladeren van de Maggiplant onontbeerlijk. Zonder smaakverlies kunnen zij rustig meegekookt worden.

Bladeren van de Maggiplant kunnen ingevroren worden. Als je meerdere Maggiplanten hebt, kun je er één laten bloeien, de bruine splitvruchtzaden verzamelen en deze in brood, cake, vlees en kaas verwerken. Als je geen zout mag gebruiken, dan kun je de gerechten met de Maggiplant kruiden.

Daslook prefereert een plaatsje in de halfschaduw op een voldoende vochtige en kalkrijke grond die humusrijk is.

– werkt zuiverend voor de lever en de gal
– stimuleert de spijsvertering en de werking van de maag
– helpt de darmflora te herstellen
– verdrijft storende darmgassen
– wekt de eetlust op
– rijk aan vitamine C
– daslook kan geplant worden om mollen te verdrijven
– daslook zou katten op een afstand houden
– als desinfecterend middel

Daslook in de keuken

Pluk verse blaadjes aan het einde van de lente en dien op als verse groenten (als spinazie). Gebruik daslook niet in gedroogde vorm want dan gaan de werkzame stoffen verloren. Ook te gebruiken in soepen en salades. Een lekkere spijsolie maakt men door verse bladeren met een goede olijfolie te macereren, hierna zeven en de olie koel bewaren.
 

De wortel van de engelwortel heeft zich na twee jaar zodanig ontwikkeld dat deze gebruikt kan worden voor medicinale doeleinden. In de herfst worden de wortels gerooid, gewassen en gedroogd bij een temperatuur van ongeveer 35 graden. Als de uitgebloeide bloemen zaad gezet hebben kunnen deze zaadvruchten ook gedroogd worden. De werking van de gedroogde zaadvruchten en wortel is vochtafdrijvend, eetlust opwekkend, maag versterkend, kalmerend en helpt tegen slapeloosheid.
Engelwortel toegevoegd aan het badwater heeft een opwekkende werking.

Recept

Thee van de engelwortel of zaadvruchten.
20 Gram engelwortel of zaadvruchten trekken in 1 liter water.
Hiervan om de twee uur een eetlepel innemen of na de maaltijd een kopje drinken.

Een kompres van een borageaftreksel vermindert de pijn van een eerstegraads verbranding. Uit het zaad van Borage wordt een olie met een hoog gehalte aan linolzuur geperst, de bernagie-olie. Deze wordt als huidolie gebruikt.
De decoratieve bloem is vaak in handwerkmotieven te vinden.

Bieslook wordt altijd vers gebruikt. Als je hem droogt of kookt, verliest hij zijn aroma. Wanneer je hem niet meteen opmaakt, kun je hem het beste in het groentevak van de koelkast bewaren (niet langer dan 2 dagen). Invriezen kan ook. Biesloos stimuleert je trek in eten, reguleert hoge bloeddruk en de cholesterinespiegel. Hij voorkomt het vasthouden van te veel water in het lichaam, de vorming van urinezuur, lost slijm op, versterkt spijsvertering en bloedsomloop. Bieslook is gezond door zijn hoge gehalte aan vitamines A, C en mineralen( (natrium, kalium, calcium, fosfor, magnesium en ijzer). Het kruid werkt bacterieremmend. Karel de Grote adviseerde om bieslook in tuinen te telen als middel tegen maagklachten, constipatie, melancholie en hardhorendheid.

In de keuken

Verse bieslook is lekker als broodbeleg, in kwark, roerei, salades, roomsausen, bij vlees en vis, in soepen en aardappelgerechten. Hij wordt ook in kaas verwerkt. In de Alpenlanden Italië, Duitsland, Frankrijk en Oostenrijk wordt traditioneel in gerechten veel bieslook gebruikt. In het Oostenrijkse Tirol wordt de wilde bieslook als lekkernij op een stevige boterham met verse ‘Tiroler Alpenbutter’ gegeten.  De Romeinen gebruikten bieslook al bij gerechten, gekookt vlees en sausen.
 

Duizendblad werd vroeger gebruikt als koortswerend middel. Hildegard van Bingen gebruikte duizendblad voor het genezen van wonden en als krampoplossend middel. Een aftreksel als thee werkt bij spijsverteringsproblemen. Het heeft namelijk een stimulerende werking op de maag-en galafscheiding. Het reinigt het lichaam en bevordert de urineafscheiding. Het helpt om de menstruatie te reguleren en kou te genezen. De etherische olie van Duizendblad is geschikt om huidproblemen te behandelen.

In de keuken

Jonge blaadjes kunnen aan salades en kaasdips toegevoegd worden. De etherische olie wordt gebruikt als smaakstof in vermout en kruidenbitters.

Pepermunt wordt in vele theemengsels en recepten verwerkt om zijn smaakverbeterende en medicinale eigenschappen. Het kruid bevordert de eetlust en de spijsvertering en stimuleert de lever- en galwerking. Muntpreparaten hebben een licht antiseptische werking bij slijmvliesontsteking en kinkhoest en helpen slijm vloeibaarder te maken. De etherische olie wordt vooral gebruikt om te inhaleren bij neusverkoudheid en sinusitis en verwerkt in zalven als instrijkmiddel.

In de keuken

Pepermunt en groene munt zijn door hun sterke smaak en geur best geschikt om thee van te trekken. Ook de Marokkaanse munt leent zich hier heel goed voor. Spaarzaam gebruikt is munt lekker in vruchtensap en fruitsalades, maar het geeft ook een frisse smaak aan linzensoep, kolen, wortelen, erwtjes en artisjokken. Mag ook zeker niet ontbreken bij paling in ´t groen, hiervoor wordt ook de geelbonte edelmunt gebruikt, de Mentha gentilis ´Variegata´. Kruizemunt is zachter van smaak en gaat goed samen met bieslook. Deze muntsoort wordt ook gebruikt voor de bereiding van de befaamde Engelse muntsaus (eigenlijk een Romeinse uitvinding).