Een juiste zuurtegraad (pH) van de grond is nodig voor een goede groei. De zuurheidsgraad van de meeste gronden verlaagt jaarlijks. Een tweejaarlijkse bekalking is daarom aangewezen. Op gronden met een te lage pH kan een tekort aan voedingselementen ontstaan en ontstaat gemakkelijker structuurbederf. Als kalkmeststoffen kan men calciumcarbonaat, magnesiumcarbonaat en schuimaarde gebruiken. De maanden januari, februari en maart zijn meest geschikt om kalkmeststoffen uit te strooien. De ideale pH is afhankelijk van de grondsoort en van de plantensoort.
Wat is bekalken?
Bekalken is het toedienen van kalkmeststoffen aan de bodem. Kalkmeststoffen bevatten basisch werkende calcium- of magnesiumverbindingen. Om door de grond te mengen kan men o.a. calciumcarbonaatkalk, magnesiumcalciumcarbonaat, schuimaarde (nevenproduct van de suikerbietenindustrie) en metaalslakken gebruiken. Champignonmest en compost zijn meestal ook kalkrijk.
 |
| Foto: Strooi bij voorkeur de kalk uit op een losse grond. |
Optimale zuurheid
Een juiste zuurtegraad (pH) van de grond is nodig voor een vlotte opname van de voedingselementen en een goede plantengroei. Een bleke bladkleur (chlorose) en een slechte groei wijzen vaak op een verkeerde zuurtegraad en kan leiden tot een kleinere opbrengst.
 |
| Foto: Magnesiumgebrek (chlorose) bij witte druiven. De nerven blijven donkergroen, terwijl de rest van het blad geel wordt. |
 |
Het is gewenst om regelmatig de grond te laten onderzoeken op de zuurheidsgraad (pH). Meestal is het voldoende elk voorjaar een lichte onderhoudsbekalking te geven. Zuurminnende planten zoals Vaccinium (bosbes) mogen nooit bekalkt worden. Druiven en vijgen houden daarentegen van een licht alkalische grond (= grond met een hoge pH). De maanden januari tot maart zijn het meeste geschikt om kalkmeststoffen uit te strooien. Probeer met grondbewerkingen de kalk door de teeltlaag te verwerken.
Waarom bekalken?
Calcium en magnesium zijn net als stikstof, fosfor en kalium ook voedingselementen voor de planten en moeten daarom in voldoende hoeveelheden aanwezig zijn in de grond. Vooral calcium heeft een goede invloed op de grondstructuur. Men krijgt hierdoor een betere water-lucht-huishouding en een hogere weerstand tegen bodemerosie en verslemping.
Door hun basische werking hebben kalkmeststoffen een verhogende werking op de zuurtegraad. Tuingronden hebben de neiging om te verzuren en door te kalken verhoogt de pH opnieuw. De zuurtegraad van de grond bepaalt in grote mate de beschikbaarheid van de belangrijkste voedingselementen voor de plant.
Door te bekalken wordt de biologische activiteit in de grond gestimuleerd, zodat de mineralisatie van organische stof, luchtstikstofbinding en regenwormactiviteit verbeterd.
Toediening van kalkmeststoffen
Hoewel calcium een belangrijk voedingselement is, is bekalking vooral gericht op bodemverbetering en het behouden van de ideale pH voor de planten.
De carbonaatvorm heeft meestal de voorkeur in gebruik. De zuurbindende waarde of ZBW wordt uitgedrukt door een positief cijfer dat de invloed op de pH per 100 kg meststof aangeeft, relatief ten opzichte van zuiver calciumoxide (CaO). De werking van kalkmeststoffen wordt door de fijnheid beïnvloed. Hoe fijner de kalkmeststof, hoe sneller de werking.
Keuze van kalkmeststoffen
Deze is afhankelijk van de grondsoort. Op zware gronden moet men een hogere pH hebben dan op lichtere gronden. Gronden met een hoog gehalte aan organische stof mogen een lagere pH hebben.
De diverse fruitsoorten stellen verschillende eisen aan de zuurtegraad van de grond.
Zuurgevoelige gewassen verkiezen een neutrale tot licht alkalische grond.
Licht zuurverdragende gewassen hebben een voorkeur voor een zwak zuur milieu.
Zuurminnende planten hebben een voorkeur voor een zuur milieu.
In de handel zijn o.a. mergelkalk, maerl of koraalalgenkalk, tuinkalk en kleidolomiet verkrijgbaar.
Zeewierenkalk verbetert niet alleen de zuurtegraad, maar is ook rijk aan calcium en sporenelementen.
 |
Grootte van de kalkgift
De toe te dienen hoeveelheid is afhankelijk van de mate van de gewenste pH en van de zuurbindende waarde van de meststof: hoe hoger dit cijfer, hoe minder product nodig.
Is de kalktoestand sterk gedaald, dan is soms veel kalk nodig om deze weer in orde te brengen. Het kan dan beter zijn de herstelbekalking in twee keer uit te voeren, om te voorkomen dat de organische stof te snel wordt afgebroken.
Wanneer bekalken?
Het bekalken van grond voor fruitsoorten kan gebeuren tijdens de maanden januari, februari en maart.
Herstelbekalking:
Om de kalktoestand op het gewenste peil te brengen.
Enkel grondonderzoek kan uitwijzen hoeveel kalk nodig is. Bij een grondonderzoek bepaalt men de zuurtegraad, calcium- en magnesiumhoeveelheid.Onderhoudsbekalking:
Dit is nodig om een degelijke kalktoestand te behouden. Er is steeds verlies door uitspoeling, opname door de plant en door het gebruik van zuurwerkende meststoffen.
Meestal om de twee jaar, na een grondonderzoek.
 |
Te alkalische grond of te hoge grond pH
Dit is moeilijk te verhelpen. Langzaam kan men de pH verlagen door zuurwerkende meststoffen te gebruiken.
 |
Hoeveelheid te gebruiken kalk:
Op de analyseverslagen wordt aangeduid hoeveel kg ZBW (zuurbindende waarde) er per are (100m²) dient gestrooid te worden.
Uit te strooien hoeveelheid van een kalkmeststof in kg/ are = aanbevolen ZBW x 100 / ZBW van de gekozen meststof.
Op de verpakking van de kalkmeststof kan je steeds aflezen hoeveel de zuurbindende waarde (ZBW) bedraagt.Indien de meststof minstens 3% MgO (Magnesiumoxide) bevat mag dit ook vermeld worden.
Van zeewierenkalk raadt men aan 5 tot 10 kg per are te gebruiken.
Om de juiste dosis kalk te bepalen die uw tuin nodig heeft, laat u best uw grond onderzoeken of analyseren (of je kan zelf meten).
Voorbeeld van een bekalking voor pit- en steenfruit (kg ZBW per are)
| pH- KCl | Zand | Zandleem | Leem |
| 4,3 – 4,5 | 7,5 | 12,5 | 22,6 |
| 4,6 – 5,6 | 0,0 | 5,0 | 15,0 |
In het algemeen mag de aanbevolen pH voor peer iets lager zijn dan bij appel. Bij stipgevoelige appelrassen (´Schone van Boskoop´, ´Cox´s Orange Pippin´, …) mag de pH nog iets hoger zijn.
 |
