Groente en Fruit

Dwergkwee of sierkwee is een zeer gemakkelijke plant voor de fruittuin en siertuin. In het voorjaar is het een erg opvallende bloemheester. In het najaar kan je de vruchten bewonderen. De mooie, geurende vruchten zijn rijk aan pectine, zuren en vitamines. Ze zijn zijn zeer geschikt om te verwerken tot sap, jam, en confituur. De Chaenomeles komt van nature voor in China en Japan. De Chaenomeles is zeer nauw verwant met Cydonia (kwee of kweepeer), Malus (appel) en Pyrus (peer).



Wetenschappelijke namen

Chaenomeles japonica (syn. Choenomeles): Japanse sierkwee, Japanse dwergkwee
Chaenomeles cathayensis
Chaenomeles speciosa: Chinese sierkwee
Chaenomeles x superba (kruising van C.japonica en C.speciosa)

Nederlandse naam: sierkwee, dwergkwee, bloemkwee, Japanse sierkwee
Familie: Rosaceae of Rozenfamilie
Onderfamilie: Pomoideae
Engels: Flowering quince, Japanese Quince
Frans: cognassier de Japon
Duits: Strauchquitte, sier quitten, Scheinquitte, (´Cido´: Die nordische Zitrone, Zitronenquitte)

De dwergkwee is een overjarige, meestal houtachtige struik of heester. Hij wordt meestal omwille van zijn sierlijke, opvallende bloemen aangeplant. De opvallende, geurende vruchten zijn ook geschikt voor verwerking.

Bloemen

Bloeitijd: maart-mei, afhankelijk van de cv. De bloeitijd is meestal ruim 3 weken. Afhankelijk van de cv is de bloemkleur rood, rozerood, oranje of wit.
Het is een eenhuizige plant die door insecten bestoven moet worden. Astma-gevoelige mensen kunnen omwille van de overvloedige stuifmeelpollen beter geen sierkwee of dwergkwee planten. De bloeiperiode kan 3 weken duren. De struiken kunnen bij sterke groei ca 1,5 m hoog en ca 1,5 m breed worden.
 

Doornen

Sommige cultivars zijn zeer sterk gedoornd, waardoor de planten ´papiervangers´ worden. Voor bepaalde plaatsen kan dit een groot nadeel zijn. De takdoorns kunnen soms 1 cm lang zijn.

Vruchten

Vruchten van Chaenomeles japonica

Om een hoge vruchtproductie te bekomen is een ander bestuivend ras wenselijk. Van de rijpe vruchten maak je sap, wijn of lekkere jam of confituur. De grootste vruchten zou de Chaenomeles cathayensis hebben. (15 cm groot) De vruchten zijn behalve als versiering in de tuin en verwerking tot gelei ook bruikbaar in bloemsierkunst. Ze hebben een zeer sterke geur en zijn bruikbaar om slechte geurtjes weg te nemen.

Vermeerdering van dwergkwee

Vermeerderen van sierkwee of dwergkwee kan gebeuren door winterstekken tijdens de maanden november – februari. Vermeerdering d.m.v. wortelstekken en zomerstekken is ook mogelijk. Zaaien kan ook, maar hierbij kunnen belangrijke raseigenschappen verloren gaan. Afleggen kan ook, maar geeft slechts een beperkt aantal nakomelingen. Enten op de onderstam Sorbus intermedia geeft een betere groei dan Sorbus aucuparia. Geënte planten zijn winterhard, maar kunnen later wildopslag geven.

Planttips voor dwergkwee in de tuin

Dwergkwee groeit optimaal op humusrijke, vochthoudende, stikstofrijke gronden die niet te nat of te droog zijn. Op goede grond is de productie beter dan op minder goede grond.  De pH mag licht zuur tot neutraal zijn, maar een hogere pH wordt soms ook verdragen (5 tot 6,5).Op een te kalkrijke grond kan echter chlorose optreden. Ze groeien best op een zonnige plaats, maar verdragen ook half schaduw. Een zonnige standplaats doet het suikergehalte in de vruchten stijgen. Op een zonnige standplaats heb je ook meer vruchten dan op een halfbeschaduwde plaats. Ook zijn de planten dan minder gevoelig voor schimmelaantastingen.
 

Plantafstanden van struiken: 0,6- 1 m. Tussen de rijen een afstand van 0,8 – 2 m. Voor een dichte haagbeplanting mag je planten op 0,3 tot 0,5 m afstand. (3-4 planten per m²). Eenjarige en tweejarige planten in container geven de beste hergroei. Het planten van meerdere rassen is bevorderlijk voor een goede vruchtzetting.

Snoeien van oudere struiken

Snoeitijdstip in de winter (maart) of eventueel na de bloei (juni). Chaenomeles bloeit op overjarig of meerjarig hout. Chaenomeles moet niet veel gesnoeid worden. Alleen het overtollige hout van Chaenomeles verwijderen en verkeerd staande takken eruit snoeien. Je zou dit ook vormsnoei kunnen noemen om de natuurlijke vorm van de struik te behouden. De snoei bestaat voornamelijk uit een beetje uitdunnen en sleunen. Wanneer ze jaren lang niet zijn gesnoeid, kunnen ze nog altijd sterk teruggesnoeid worden. Ze vormen dan opnieuw een mooie, verjongde heester.

Tabel rassenoverzicht

Sierkwee CV

Plantkenmerken

Oogst

Vrucht

Opmerkingen

´Cido´ (Zitrone des Nordens)

Selectie met heel weinig doornen.
Oranjerode bloemen.
Vruchten op driejarig hout. Hoogte 1 tot 1,5 m.

September-midden oktober.

Geel tot oranjegeel.
Iets kleiner dan appelkwee (Cydonia)

Vruchten bevatten 150 mg vitamine C.
Sterk aroma en rijk aan zuren.

´Crimson and Gold´

Zeer breed groeiende, bodembedekkende struik van circa 1 m hoog.
Donkerrode bloemen met gele meeldraden.

Vruchten geel.

Minder geschikt als bloemstruik.
Goede bodembedekker.

Chaenomeles x superba ´Fusion´

Circa 1 m hoge struik met boogvormige scheuten.
Rode bloemen in april-mei op kortloten en eenjarige langloten.

Oktober

Grote 4-9 cm lange en 4-6 cm brede lichtbruine tot roodbruine gestippelde geurende vruchten.

Zaailing van ´Crimson and Gold´.
Sterke kwee-geur en parfum
Zeer rijk aan vitamine C.
Zeer geschikt voor verwerking.

Chaenomeles speciosa

Compacte gedoornde struik.
Grote rode of donkerrode bloemen.

Vruchten geelgroen tot soms roodachtig groen.
Geurend.
Appelvormig.

Chaenomeles speciosa ´Pandora´

Hoogte 2 m met karmijnroze bloemen

Geurende middelgrote vruchten.

Chaenomeles cathayensis

Bijzonder grote kweepeerachtige vruchten (15 cm)

Bronnen

Vermeerdering weblinks
Vaktaal overzicht
Weblinks fruitteelt