Vraag: ….maar is een tomaat nu een groente of een fruit, zoals een collega beweert?
Antwoord: Het hangt er van af hoe u het bekijkt: taalkundig, plantkundig, tuinbouwkundig, volgens gebruik in de keuken of volgens de essentie. Verder kan ik u zeggen dat dit mijn eigen mening is volgens eigen inzichten en ik ben er zeker van dat sommigen onder u het al eens op een andere plaats anders gehoord hebben. Feit is wel dat men dikwijls vergeet deze vraag onder verschillende invalspunten te bekijken zoals ik het nu gedaan het.
Taalkundig is een groente: ‘plantaardig voedsel voor de mens, als gewas of als spijs‘. Fruit word gedefinieerd als: ‘voedsel, bestaande uit eetbare vruchten‘. Verder worden vruchten omschreven als: ‘het uitgegroeide vruchtbeginsel van een plant’.
Hieruit kunnen wij concluderen dat fruit dus een bloem als beginsel heeft, maar ook dat volgens de Nederlandse taal alle fruit per definitie ook groente is.
De tuinbouwkundige indeling van de teelten ´groente´ en ´fruit´ zijn de volgende:
- Groente is geproduceerd door een kruidachtige plant.
- Fruit is geproduceerd door een houtachtige plant.
Tuinbouwkundig gezien is tomaat een groente: groeit op een kruidachtige plant. Meloen is een groente: groeit op een kruidachtige plant. Appel behoort tot de groep fruit, want groeit op een houtachtige plant.
Over deze voorgaande voorbeelden bestaat binnen de tuinbouwwereld geen discussie. Enige waar wel eens discussie over is, is de aardbei, alhoewel die strikt tuinbouwkundig gezien tot de groenten behoort, het is een kruidachtige plant.
Kijk maar eens naar het vakblad ´groenten en fruit´: aardbei wordt behandeld in het vakdeel groente en niet in het vakdeel fruit.
Plantkundig gezien kan ik het volgende zeggen
Als u zegt tomaat is ´fruit´ zou het misschien beter te zijn te zeggen tomaat is een vrucht, omdat dit plantkundig wel klopt.
Een groente daarentegen kan zijn : een vrucht (tomaat, komkommer…) of een bloem (bloemkool, broccoli) of een blad (sla) of een stengel (asperge) of een knol (knolselder) of een schijnvrucht (aardbei) enz…
Fruit is altijd een vrucht of een schijnvrucht geproduceerd door een plant.
Ten slotte is er nog de indeling volgens de keuken
Alles wat gegeten wordt als voorgerecht of hoofdschotel is groenten, alles wat gegeten wordt als dessert is fruit.
Dus voor aardbei is dit fruit, voor meloen echter kan voorgerecht zijn, kan ook nagerecht zijn.
Besluit
Tuinbouwkundig gezien is tomaat een groente
Plantkundig gezien is tomaat een vrucht
Volgens keukengebruik is tomaat een groente
De essentie
Fruit is de verzamelnaam voor suikerhoudende eetbare vruchten. Een vrucht is het eetbare deel van een plant dat de zaden bevat. Sommige zaden zelf worden samengevat onder de term noten.
Groente is de verzamelnaam voor alle andere eetbare delen van planten. Dit maakt de indeling eenvoudig en eenduidig!
Bronnen Luc Dedeene 2001, bewerking RVO 2008
