De herfst is misschien wel de mooiste tijd van het jaar. Oktober is niet echt een maand om veel in de tuin te werken. De onkruid groei neemt af, pluk een peer, geniet van het prachtige kleurenspektakel. Het is herfst. De pracht van de tuin heeft de zomer de rug toegekeerd. Wie zijn tuin goed heeft aangeplant kan nu nog genieten van prachtige kleuren met hemelsleutel, Caryopteris of Miscanthus. Je hoeft niet op de bladkleuren te wachten om de herfst in de tuin op te snuiven. Bovendien bestaan er laatbloeiende borderplanten en grassen die in combinatie met het herfstblad van struiken en bomen de tuin in oktober een aparte charme geven.
Een vaste plant die heel veel goede eigenschappen bezit is Sedum spectabile. Dit familielid van de hemelsleutel (Sedum telephium) is een robuuste plant met een karakteristiek blad. De cultivars ´Brillant´ en ´Matrona´ bloeien respectievelijk karmozijn en roze. ´Star Dust´ bloeit wit. Een ander prachtig vetkruid is Sedum ´Herbstfreude´ die bruinrode bloemen bezit. Een andere laatbloeier is Boltonia asteriodes var. latisquama, een manshoge vaste plant met blauwgerijpte stengels en een overvloed aan witte asterachtige bloemetjes.
De dagen worden korter, waardoor er een behoefte ontstaat aan geborgenheid en warmte. Een variatie aan materialen , bloemen en bessen kunnen aan deze behoefte voldoen. Er wordt gekozen voor glaswerk, aardewerken schalen, potjes en vazen. Gladde aardewerken schalen gedragen door of in combinatie met stelen van Polygonum creëren een oosters tintje.
Rood eikenblad vlamt op tussen de schermen fijne bloemetjes van de Sedum. Het geheel wordt omringd door bessen van Hypericum. Schutbladeren van rode kooi worden gerold of op draad geregen. Witte ping pong chrysanten vinden rust op een grillig nestje van hopranken, beschermd door een krans van sneeuwbes. Een aantal robuuste grassen zorgen voor kleur in de najaarstuin. Pampasgras (Cortaderia selloana) pronkt met zijn witte pluimen en vele prachtrietsoorten (Miscanthus) bloeien met zilveren of bronzen pluimen. Heel erg mooi is Miscanthus sinensis ´Zebrinus´ die evenals ´Miscanthus sinensis ´Strictus´ onregelmatige gele dwarsbanden heeft op de groene grasachtige bladeren. Met deze grassen, de typische borderstruiken en de laatbloeiende vaste planten kunt u een pracht van een border samenstelling die in oktober zijn hoogtepunt bereikt.
 |
De Cornus kousa is één van de mooist verkleurende heesters. Tijdens de maanden september-oktober rijpen de vruchten. De steenvruchten lijken een beetje op frambozen, maar nog veel meer op litchi. Ze hebben dezelfde kleur, ze zijn even bobbelig en ze hebben ook zo´n ruwe schil. De vruchten kunnen vers gegeten worden, maar ook verwerkt worden. Ook de vogels lusten de vruchten. Dikwijls laat men de vruchten voor de vogels hangen.
 |
De asters uit oma´s tijd zijn terug van weggeweest. Nieuwe spontaan bloeiende asters die zelden ziek worden zetten het oude assortiment kracht bij. Met herfstasters kun je immers alle kanten uit. Ze schenken diepe en intense, warme kleuren waarmee ze tuinliefhebbers en de laatste vlinders verleiden. Er zijn mooie boeketten van te knippen. Naast deze overbekende asters zijn er nog een aantal interessante late bloeiers. Ze zijn ten onrechte minder bekend en courant. De Parthenocissus, of wilde wingerd, is een ster in prachtige herfstkleuren. Dat maakt de wilde wingerd heel geschikt voor een heerlijke herfstsfeer.
Veel bloeiende potplanten die vanaf het najaar worden aangeboden bloeien onder andere omstandigheden ook op andere momenten. Kerststerren (Euphorbia pulcherrima) bijvoorbeeld, die met de naderende kerstperiode massaal worden aangeboden, kunnen zonder veel moeite evengoed in mei tot bloei komen. Hetzelfde geldt voor potchrysanten (Chrysanthemum Indicum-hybriden) en Azalea´s (Rhododendron simsii). Allen zijn veelgekweekte najaarsbloeiers maar wel moeilijk over te houden kamerplanten.
 |
Misschien denk je er pas in het voorjaar weer aan om nieuwe planten voor de tuin te gaan inkopen. Toch is het niet onverstandig om al in het najaar te planten. Dat geldt zeker voor bomen en heesters met kluit: die kun je planten zolang het niet vriest. Maar oktober is ook gunstig voor het planten van vaste planten. Ten eerste is de bodem nog redelijk warm, zodat de planten stevig kunnen wortelen voor de winter invalt. Bovendien zorgen de herfstregens ervoor, dat ze snel aanslaan. In het volgende jaar hebben ze daardoor een flinke voorsprong. Ze zullen sneller uitlopen en eerder bloeien! De keuze in vaste planten voor het hele volgende tuinseizoen is nu bovendien heel groot.
