The Fairy, wat in het Engels fee of elfje betekent, is een mini-hybride van de familie van de Polyantha-rozen en bestaat eigenlijk al sinds 1932. De ontwikkeling van moderne tuinrozen is in de 19e eeuw begonnen in Engeland en Frankrijk. Vanuit geïmporteerde wilde soorten zijn de afgelopen tweehonderd jaar onnoemelijk veel hybriden uit ontwikkeld in allerlei vormen, en maten. Rozen zijn er in allerlei kleuren, maar tot Plant van de Maand is deze keer de zachtroze, kleinbloemige ‘The Fairy’ gekozen.
Veel uitbundiger
‘The Fairy’, wat in het Engels fee of elfje betekent, is een mini-hybride van de familie van de Polyantha-rozen en bestaat eigenlijk al sinds 1932. Deze cultivar groeit mooi dicht en compact en wordt zo’n 60 cm hoog. In de late zomer en herfst bloeit ‘The Fairy’ met dichte, rechtop staande trossen van gevulde bloemen. Dat deze roos nu Plant van de maand geworden is, komt door het steeds populairder worden van kleinbloemige rozen in de laatste jaren. Ze zijn namelijk heel goed bruikbaar in een kleinere tuin en bij voldoende licht doen ze het ook heel goed in een pot binnenshuis. De bloemen van dit type zijn dan wel kleiner dan die van ‘normale’ tuinrozen, maar ze bloeien wel veel uitbundiger.
Overvloed aan bloemen
De verzorging van kleinbloemige rozen is eenvoudig. De planten hebben graag een zonnige plaats, waar ze beschermd staan tegen de wind. De grond moet humusrijk zijn en goed doorlatend, zodat de planten niet met de voeten in het water staan. Na de winter de planten terugsnoeien tot op een paar centimeter van de stam en een flinke voorraadbemesting geven. Als u ze daarna in juni nog een lichte bijmesting geeft in de vorm van een beetje gedroogde koemest, dan krijgt u daar later in de zomer een overvloed aan bloemen voor terug. En wie de moeite neemt de uitgebloeide bloemen regelmatig te verwijderen, die geniet nog eens extra lang van deze zacht gekleurde schoonheden.
Op een stammetje
The Fairy wordt ook wel op een stammetje geleverd. Ze kunnen dan worden gebruikt voor de accentuering van oprijlanen of om hoogteverschillen in de tuin te creëren. Maar ook als solitair in een pot geven ze een tuin, terras of balkon extra cachet. Stamrozen vormen geen aparte soort, ze moeten worden gemaakt. Een roos op stam kweken is nog een hele kunst. Een sierroos die van zichzelf een lange rechte stam heeft, komt namelijk niet voor.
Om een stamroos te maken gebruikt een kweker daarom een soort roos die wel makkelijk een stam vormt. Dat deze roos geen mooie bloemen heeft, dat is niet belangrijk. Daarvoor haalt de kweker een trucje uit. Als de stengel of stam van zo’n snelgroeiende rechte roos lang en dik genoeg is, wordt de top er uit geknipt. Boven op deze zogenaamde ‘onderstam’ wordt dan een stekje van de gewenste mooie rozencultivar ‘geplakt’, of geënt. Dit stekje vergroeit met de onderstam en groeit verder uit tot een bolvormig struikje op de lange rechte stam.
Al duizenden jaren
Wilde rozen komen van oorsprong voor in een gebied van China tot aan Gibraltar, maar bovendien is de roos waarschijnlijk één van de oudste gekweekte soorten. Al in de tijd van het Romeinse Rijk werden rozen gekweekt, niet alleen voor hun bloemen, maar ook om de beroemde rozenolie te krijgen. Tijdens de donkere middeleeuwen verloor Europa deze kennis, maar in de Arabische wereld bleef die bewaard. Het waren de kruisridders die waarschijnlijk de eerste tuinrozen weer naar Europa hebben gebracht. Daar kwam de rozenteelt maar langzaam op gang. Dat duurde nog tot de vondst van de meermaals bloeiende Theerozen in China, eind 18e eeuw.
Kleinbloemige rozen
De ontwikkeling van kleinbloemige rozen is vooral de laatste twintig jaar van de grond gekomen. Toch bestaan ze al veel langer. Zo werden de eerste polyantha-rozen in eind vorige eeuw gemaakt door het kruisen van meermaals bloeiende multiflora-rozen met Chinese rozen. Deze waren wel winterhard en bloeiden uitbundig, maar ze waren geurloos en hadden hele kleine bloemen. In 1910 werden deze polyantha’s weer met Theerozen gekruist, vandaar de naam polyantha-hybriden. De moderne kleinbloemige rozen zijn daar weer een ontwikkeling van en zij zorgen er voor dat de belangstelling voor kleinbloemige rozen voor in de tuin nog steeds groeit.
Bron: Geert Devriese
