Bomen en hagen

´Oh dennenboom, oh dennenboom, wat zijn je takken wonderschoon.´ Kerst komt weer dichterbij en daarmee ook de belangstelling voor kerstbomen. Hoewel het liedje anders doet vermoeden, zijn kerstbomen eigenlijk geen dennen, maar sparrenbomen. De Plant van de Maand december, de Abies koreana, is met zijn opvallende verschijning misschien wel de mooiste van alle zilversparren.


De Abies koreana is een heel sierlijk lid van de zilversparfamilie. Hij heeft prachtige kegels en een mooie piramidevorm. Als er een zilverspar, is die de toevoeging ´wonderschoon´ heeft verdiend, dan is het deze wel. De soort komt, zoals de naam al aangeeft, van oorsprong uit Oost-Azië. Het is een langzaam groeiende en relatief laag blijvende boom. In 10 jaar wordt hij nauwelijks hoger dan 2,5 m. Pas als hij echt oud wordt, bereikt hij in ons land een hoogte tot 15 m.

Dankzij de bescheiden groei en het handzame formaat kan de Abies koreana bijna overal aangeplant worden. Hij past uitstekend in een kleinere tuin en komt ook in een plantenbak op het terras of balkon goed tot zijn recht.

Elegante kerstversiering

De zachte naalden van Abies koreana zijn naar boven gericht. Ze zijn enigszins plat van vorm en ongeveer 1,5 cm lang. Ze doen daardoor een beetje denken aan de naalden van een jeneverbesstruik. De bovenkant van de naalden is glanzend heldergroen, terwijl de onderzijde zilverwit van kleur is. Dat geeft deze zilversparrensoort het hele jaar door een attractief en bijzonder aanzien.

Bij de meeste Abies soorten verschijnen de kegels pas op latere leeftijd, als de bomen oud en hoog zijn. De Abies koreana produceert ze al op jeugdige leeftijd. Als het boompje nog maar 1 m groot is, verschijnen al de eerste. De rechtop staande zaadkegels van de Abies koreana zijn ook opvallend mooi. Bij het afrijpen verkleuren ze van groen naar een prachtig purperblauw. Met de kegels zijn heel chique en elegante kerstversieringen te maken.

Geen natte voeten

Net als de meeste zilversparren groeit Abies koreana het best op een zonnige standplaats, in enigszins zure grond. Als de grond in uw tuin erg kalkrijk is, maak dan een extra groot plantgat. Vul daarna de ruimte rondom de plantkluit op met een mengsel van de uitgegraven grond en een flinke hoeveelheid naaldbosgrond. Dan heeft de boom de meeste kans om mooi uit te groeien.

De grond moet regenwater goed doorlaten, want zilversparren hebben een hekel aan natte voeten. De groei is dan minder en is er kans op bladverkleuringen en uitval van de naalden.

Een echte solitair

De Abies koreana komt het best tot zijn recht als solitair, bijvoorbeeld op een mooi plekje in het gazon. Rond de kerst kunnen er eventueel ook lampjes in gehangen worden.

Ook als achtergrond in een heide- of rotstuin is deze Koreaanse spar vanwege zijn bescheiden groei goed te gebruiken. Als u de Abies koreana in combinatie met andere bomen wilt gebruiken, zoals ceders of andere coniferen, zet hem dan in elk geval vooraan. Omdat hij zo langzaam groeit zou hij anders door de andere soorten overschaduwd worden.

Mooie ´buiten´ kerstbomen

Er zijn nog verschillende andere mooie laagblijvende zilversparren, die ook als solitair gebruikt kunnen worden. Deze verschillen met de Abies koreana in de kleur van de naalden en kegels, en de vorm van de boom. Mooie voorbeelden zijn de Abies balsamea ´Nana´, een donkergroene, bolvormige dwergvorm, met korte naalden, en de Abies lasiocarpa ´Compacta´, een dichte, kegelvormige dwergsoort met korte blauwachtig witte naalden.

Een mooie lage ´gewone´ spar is de Picea abies ´Little Gem´, een dwergvorm met heldergroene naalden. Andere hoger groeiende sparren die heel goed als solitairboom gebruikt kunnen worden, zijn de Servische spar (Picea omorika), een heel slanke, opgaande boom met sierlijke takken, en de blauwe spar (Picea pungens f. glauca).

Voor elke maat tuin is wel een spar te vinden die ook als ´kerstboom´ voor buiten heel geschikt is.

Bron: Geert Devriese – Vlam Plant van de maand, december 1999.
Bewerking Rudi Van Overloop.