De Siberische kiwi, Actinidia kolomikta, is een kiwi die temperaturen van -40°C kan overleven, zeer decoratief is en zoete vruchten produceert met een hoog vitamine C gehalte, ook deze plant is de moeite waard om in de tuin aan te planten.
Actinidia kolomikta werd reeds lang gekweekt in Noord-Amerika en Europa. Vooral de mannelijke planten werden aangeplant als sierplant vanwege hun decoratieve bladeren die de eigenschap hebben te veranderen in kleur van groen naar paars en wit. Het is dan ook de meest decoratieve plant binnen het geslacht Actinidia en wordt daarom ook wel Arctic Beauty genoemd.
De bladeren van Actinidia kolomikta kunnen verkleuren naar paars en wit
Actinidia kolomikta heeft ook een potentieel als fruitgewas. De vruchten zijn meestal ovaal en vorm en hebben een groene tot amberachtige kleur. Ze zijn sappig, zeer zoet, ze hebben een zeer fijne smaak en een buitengewoon aroma, ze hebben daarbij nog een zeer hoog gehalte aan vitamine C van meer dan 1000 mg/100 g vers vruchtvlees. De schil is haarloos en zodanig dun dat ze zeer gemakkelijk kan gegeten worden. Hoewel de vruchten zeer klein zijn (gemiddeld 2 tot 5 gram) kan een volwassen plant 12 kg of meer aan vruchten produceren.
De vruchten van Actinidia kolomikta zijn zeer zoet en hebben een hoog gehalte
aan vitamine C
Rijpe vruchten vallen gemakkelijk van de planten. Daarom worden de vruchten
geplukt juist voordat ze rijp zijn en na enkele dagen zijn ze dan goed eetbaar. De vruchten kunnen eveneens gedroogd worden zoals rozijnen of verwerkt worden in fruitsap of confituur. Wijn gemaakt van vruchten van Actinidia kolomikta heeft een zeer aangename en speciale geur.
In het wild is Actinidia kolomikta vooral verspreidt in Oost-Siberië, Sakhalin, Japan, Korea en het grootste gedeelde van China. Men vindt de planten terug boven de 50° NB. In het wild kan de plant tot 15 m hoog in bomen omhoog groeien. Actinidia kolomikta is zeer koude resistent. De plant kan tijdens de winterrust temperaturen tot -40°C verdragen. De plant loopt wel vroeg uit in het voorjaar en is daarom nog meer gevoelig aan lente nachtvorst. Actinidia kolomikta is de minst groeikrachtige van alle koude resistente Actinidia species en kan daarom ook op een kortere plantafstand aangeplant worden.
In warme klimaten is het aan gewezen deze planten op een half schaduwrijke plaats aan te planten. Ze kunnen zelfs groeien tegen de noord tot noordoost kant van een huis.
Actinidia kolomikta wordt reeds lang in bepaalde koudere streken, zoals Rusland, als vruchtgewas gekweekt. De Russische veredelaar b>Mitchourin heeft in het begin van vorige eeuw meer dan 25 jaar gewerkt met verschillende Actinidia species en voornamelijk met Actinidia kolomikta. Hij noemde deze vruchten de druiven van het noorden. Hij selecteerde verschillende superieure klonen en voerde enkele kruisingen uit met Actinidia arguta in zijn onderzoekscentrum in Kozlov.
In de V.S. werd de eerste plant binnengebracht in 1855.
Enkele cultivars
* KRUPNOPLADNAYA: Betekent in het Russisch grote vrucht. Deze cultivar is een selectie van Mitchourin bekomen in 1914 en zou mogelijks een kruising kunnen zijn met Actinidia arguta. Cultivar met tot nog toe de grootste vruchten. De plant is zeer productief en de cilindervormige vruchten hebben de typische fijne kiwismaak. Rijpe vruchten bevatten 14 % suiker en hebben een hoog gehalte aan vitamine C.
* PAVLOVSKAYA: Productieve plant met grote vruchten die rijpen begin tot midden augustus. Rijpe vruchten hebben 15 % suiker en een medium gehalte aan vitamine C.
* UROZAINAYA: Medium grote vrucht met een hoog suikergehalte (18,5 %)
* NAHODKA: Redelijk grote vruchten met 15,5 % suiker.
* SENTYABRASKAYA: Zeer productief met grote vruchten die 18% suiker bevatten.
* MATOVAYA: Kleine vruchten met 16 % suiker maar zeer vroeg rijp.
* AROMATNAYA: Productief met medium grote
vruchten die echter 20 % suiker bevatten en begin augustus afrijpen
* PAUKSTE: Selectie afkomstig van Litouwen en die geselecteerd werd door V. Paukste. De plant is zeer groeikrachtig en vruchtbaar.
* KLARA CETKIN: Deze cultivar is een selectie van
Mitchourin verkregen in 1926 waarschijnlijk ook uit een kruising met Actinidia arguta. De plant is groeikrachtig, zeer decoratief, ziekteresistent en kan een temperatuur tot -40°C overleven. De vruchten zijn cilindrisch van vorm met een
lichtgroene schil voorzien van witgroene strepen, zijn ongeveer 3 cm lang en 1,4 cm dik en wegen ongeveer 3,8 gram. Het vruchtvlees is bleekgroen, sappig, zeer zoet en aromatisch. Bij volledige rijpheid wordt het vruchtvlees transparant. De eerste vruchten zijn rijp rond eind juli tot midden augustus. Het vitamine C gehalte bedraagt ongeveer 700 mg/100 g. De vruchten van deze cultivar hebben tevens de goede eigenschap niet zo vlug af te vallen wanneer ze rijp zijn.
Tekening van Actinidia kolomikta Clara Cetkin
* ANANASNAYA: Eveneens een selectie van Mitchourin verkregen in 1924 uit een kruising met A. arguta. De plant droeg voor het eerst vruchten in 1931. De plant is zeer groeikrachtig en decoratief. De vruchten kunnen variëren in vorm van
rond tot ovaal, zijn licht geribbeld en ongeveer 17 mm lang en 19 mm dik. Ze wegen ongeveer 3,1 gram, zijn rijp vanaf begin augustus en hebben een zeer fijne smaak die wat op de smaak van ananas gelijkt en daarom ook Mitchourin´s Pineapple genoemd. Het vruchtvlees is ook meer compact in vergelijking met de andere cultivars zodat de vrucht gemakkelijker kan gemanipuleerd worden.
Tekening van Actinidia kolomikta Ananasnaya
Wie nog op zoek is naar kiwiplanten kan steeds terecht bij de
auteur van dit artikel. Je kan hem contacteren op dit E-mail adres:kiwifruit@skynet.be
Bronnen:
-
Warrington I.J., Weston G.C. Kiwifruit science and management, 1990
-
Evreinoff V.A. Notes sur les variétés d´Actinidia, Revue horticole, 1949
-
Michurin I.U., Sected works, 1949
-
Actinidia Enthusiasts Newsletter # 1,2,3,4 en 6, Friends of the Trees Society, 1984, 1985,1987,1988
-
Kiwifruit Enthusiasts Journal Vol. 6, Friends of the Trees Society, 1992
