Naast deze overbekende asters zijn er nog een aantal interessante late bloeiers. Ze zijn ten onrechte minder bekend en courant. Uit het Verre Oosten komt Kirengeshoma palmata. Van de lente tot de zomer is het vooral het fraaie blad dat opvalt. Het is handvormig en heeft een aparte groene tint. Pas wanneer de herfst zijn intrede doet openen de bloemknoppen zich. De knikkende gele klokjes van Kirengeshoma palmata blijven fris tot het vriest.
 |
| Caryopteris clandonensis (x), een laatbloeiend struikje dat kleur brengt in de herfsttuin |
Wie goed toekijkt is echter vlug gecharmeerd door het groene hart in de witte bloem. Ook het laattijdige bloestijdstip is een heel prettige eigenschap van de najaarsmargriet. Een vaste plant die heel veel goede eigenschappen bezit is Sedum spectabile. Dit familielid van de hemelsleutel (Sedum telephium) is een robuuste plant met een karakteristiek blad. De cultivars ‘Brillant’ en ‘Matrona’ bloeien respectievelijk karmozijn en roze. ‘Star Dust’ bloeit wit. Een ander prachtig vetkruid is Sedum ‘Herbstfreude’ die bruinrode bloemen bezit. Een andere laatbloeier is Boltonia asteriodes var. latisquama, een manshoge vaste plant met blauwgerijpte stengels en een overvloed aan witte asterachtige bloemetjes.
Halfstruiken met een late bloei
Naast deze sterke vaste planten gooien ook Perovskia atriplicifolia ‘Blue Spire’ en Caryopteris hoge ogen. Deze twee halfstruikjes zorgen voor het laatste blauw van de zomer en de herfst. Ze bloeien tot een stevige nachtvorst er een einde aan maakt. Perovskia heeft fijne stengels die onderaan verhouten. De violetblauwe bloemen verschijnen aan tot 1 m hoge vertakte aren. Plant deze late bloeier aan op goed doorlatende, kalkrijke grond. Caryopteris clandonensis (x) is een lage bladverliezende struik die laat in het seizoen staat te pronken met violette bloemschermpjes die in de bladoksels verschijnen, etage boven etage. Beide halfstruikjes zijn niet echt winterhard. Caryopteris wordt best voor de winter aangeaard. Perovskia houdt van een kalkrijke bodem en heeft vooral last van wintervocht. Meestal lopen ze in het voorjaar echter opnieuw uit. Omwille van hun heerlijke late bloei in de herfst zijn beide planten meer dan de moeite waard om aangeplant te worden.
Borderstruikjes met herfstblad
Een herfstborder bezit niet alle charme van dit mooie seizoen wanneer er struikjes met herfstblad in ontbreken. De volgende kleine struiken krijgen fraaie bladtinten. Itea virginica en Euonymus alatus. Itea virginica wordt na verloop van tijd ruim 1,5 m hoog en heeft overhangende takken met slanke bladeren die in de herfst naar geel, rood en purper verkleuren. De crèmewitte bloemetjes van Itea virginica staan in dichte, rechtopstaande aren. Euonymus alatus is beter bekend. Deze kleine bladverliezende struik is afkomstig uit Japan. Zijn sierwaarde zit hem zowel in het schitterend vurig rood herfstblad als in de kurkvleugels aan de takken die ook het wintersilhouet van deze kardinaalsmuts uiterst aantrekkelijk maken.
 |
| Asters in de voorgrond, Boltonia op de achtergrond en de eenjarige wonderboom in het midden. |
Zilveren grassen
Ook een aantal robuuste grassen zorgen voor kleur in de najaarstuin. Pampasgras (Cortaderia selloana) pronkt met zijn witte pluimen en vele prachtrietsoorten (Miscanthus) bloeien met zilveren of bronzen pluimen. Heel erg mooi is. Miscanthus sinensis ‘Zebrinus’ die evenals ‘Miscanthus sinensis ‘Strictus’ onregelmatige gele dwarsbanden heeft op de groene grasachtige bladeren. Met deze grassen, de typische borderstruiken en de laatbloeiende vaste planten kunt u een pracht van een border samenstelling die in oktober zijn hoogtepunt bereikt.
Tip:
Perovskia atriplicifolia ‘Blue Spire’ staat heel fraai bij Buxusbollen en structuren. Buxus en Perovskia groeien immers het liefst op een klakrijke bodem.
Bronnen Geert Devriese, met dank aan de medewerking van de VLAM
