Hoe intens grijs het blad van planten is, is afhankelijk van meerdere botanische factoren. Vele grijsbladige bladeren zijn bezet met tal van haartjes. De dichtheid van de haartjes en de hoek waarmee deze zijn ingeplant, bepalen de intensiteit van een grijsbladige plant. Grijs komt in verschillende tinten voor van zilvergrijs, grijsgroen, witgrijs tot blauwgrijs. De Latijnse benaming dealbatus, zoals in de grijsbladige Centaurea dealbata, betekent witachtig. Blauwgrijs vinden we vaak terug in planten met glauca in hun naam zoals Festuca glauca. Zulke planten rekenen we soms ook wel eens tot de blauwbladigen.
In ons landschap zijn diverse grijsbladigen te ontdekken denk maar aan de populieren en wilgen die in de zomer in het zonlicht glinsteren. Eenmaal op vakantie in het zuiden treffen we er de olijfwilgen en Elaeagnus heesters met hun grijsviltige bladonderkant. Grijsbladigen zijn eigenlijk niet weg te denken in een kleurenschema voor de tuin. Grijze tinten in de tuin komen niet alleen met planten tot stand. Kale wintertakken, grijze boomstammen, donkergrijze natuursteen of een blauwgrijs grindpad.
In kleurentermen ligt grijs tussen zwart en wit en is het neutraal. Middelgrijs reflecteert de zonnestralen in gelijke hoeveelheden. Grijs is daarom nooit een harde kleur en heeft bijna geen invloed op de kleur van naburige planten. Wel kan grijs bleke en fletse kleuren meer naar de voorgrond halen en beter tot uiting doen komen. Grijze tinten zelf veranderen wel makkelijk door kleuren in hun nabijheid:
oranjekleurige planten => grijsbladigen worden blauwer getint
roosbloeiende planten => grijsbladigen worden groenachtig
violetkleurige planten => grijsbladigen worden geler
Hoe witter het blad van de grijsbladige plant is hoe minder invloed de naburige bloeiende planten op de kleur zullen hebben.
 |
 |
Grijsbladige planten kunnen aantrekkelijk zijn in het late voorjaar, de zomer of het vroege najaar. Een lichte standplaats in de zon zal effectief grijsbladige planten beter tot uiting doen komen door hun reflectie, dan dezelfde planten in de schaduw. Ook planten die bloeien zullen met hun grijs wat minder imponeren. Plant ze daarom best op een goed verlichte en zonnige plek. Het terras kunnen we opsmukken met de prachtige zilvergrijze Eucalyptus, die als toemaatje ook de muggen van ons weghoudt.
Grijsbladige vaste planten worden best in het vroege voorjaar ontdaan van zieke en dorre bladeren. Ze haten té natte gronden, zeker tijdens het najaar en de winterperiode, want al dat nat doet hun loof makkelijker rotten. Plant ze in de tuin op een goed doorlatende bodem. Over het algemeen zijn ze dus wat delicater dan andere planten.
Combineren
Grijsbladigen zijn perfect te combineren in de blauwgroene kleurenborder. Kies voor alle tonen van grijsgroen zodat ze op een natuurlijke wijze het zuiver blauw kunnen vasthouden.
Grijs en blauwgrijs gebladerte haalt sombere violetkleurige borderplanten wat op. Grijs is ook goed te combineren met pasteltinten.
Een andere geslaagde bordercombinatie zijn grijsbladigen met witbloeiende vaste planten. De grijsbladige tinten moeten echter wel de bovenhand blijven behouden. Probeer eens Artemisia absinthium met Achillea ´The Pearl´ en op de achtergrond een groep pastelgetinte riddersporen met Valeriana officinalis.
Als er een groep planten is met veel grijs tot blauwgrijze tinten dan zijn het wel coniferen zoals Juniperus. Jammer dat ze wat uit de mode zijn. Ze laten zich ook niet makkelijk combineren met vaste planten. Grijsbladige coniferen zijn dan wel erg nuttig bij de aanleg van een kleurvolle heidetuin.
 |
Nog enkele plezante grijsbladigen die ik kan aanraden zijn:
Kuipplanten
- Acacia dealbata
- Convolvulus cneorum
Vaste planten
 |
Artemisia is een geslacht met verschillende grijsbladigen waaronder Artemisia ludoviciana ´Latifolia´, Artemisia stelleriana en Artemisia ´Powis Castle´.
 |
Bodembedekkend is Cerastium tomentosum.
Meer grijs voor de tuin? Meer grijsbladige planten kan je opzoeken in het TK Plantengids cd-rom programma. Klik op zoeken en selecteer de zoekactie ´grijsbladige planten´.
Bronnen: TK Plantengids -https://gardeninghood.com/ en TK Plantengids cd-rom – https://tuinshop.nl
