De banaan wordt omschreven als het perfecte voedsel: hij ligt goed in de hand, is voedzaam, heeft een gemakkelijk verwijderbare schil en is niet kleverig. Deze kromme vrucht is wereldwijd bekend en geliefd. Maar wist je dat er zowat duizend verschillende soorten en rassen bestaan? In de tropen teelt men een schat aan bananensoorten waar de rest van de wereld geen weet van heeft. In onze tuinen komen winterharde soorten stilaan in de mode terwijl je ook bananenplanten meer en meer als kamerplant ziet opduiken.
Bananen bestaan in tal van vormen, kleuren en smaken en hun bereidingswijze is dan ook onbeperkt: gekookt, rauw, gedroogd of verwerkt tot bier of wijn. In de tropen zijn de soorten om te bakken of te koken het basisvoedsel voor meer dan 400 miljoen mensen, zoals aardappelen dat voor ons zijn.
Bananen zitten boordevol energie, ze zijn het ideale voedsel voor mensen die hard werken of intensief sporten wegens hun hoog kaliumgehalte. Bananensoorten met geel of oranje vruchtvlees bevatten 100 keer meer vitamine A dan bananen met wit vruchtvlees. Jammer toch dat wij als westerlingen sinds de jaren ´50 slechts 1 soort in de winkelrekken aantreffen.
Deze exportbananen worden tegenwoordig in grootschalige monoculturen gekweekt. Slechts één soort telen betekent nochtans vragen om problemen. Een ziekte kan dan immers in één klap de oogst vernietigen. Gebruik maken van de diversiteit van de bananen biedt oplossingen voor dergelijke problemen en garandeert dat die kostbare en smakelijke schat niet verloren gaat! Een warm pleidooi voor de ongekende biodiversiteit van een alledaagse vrucht.
Wat veel mensen niet weten, is dat zich in ons land, meer bepaald aan het Laboratorium voor Tropische Plantenteelt van de KU Leuven, de grootste genenbank van bananen ter wereld bevindt (15.000 proefbuizen met minibananenplantjes van telkens een andere soort, ras of oorsprong). Van daaruit zijn er de afgelopen 20 jaar bananenstekjes vertrokken naar niet minder dan 355 plaatsen in 100 verschillende landen.
Het is de organisatie ‘Bioversity International´ (https://alliancebioversityciat.org/), waar het Leuvense labo deel van uitmaakt, dat het initiatief nam voor deze tentoonstelling. Als wereldwijd netwerk hebben zij als doel vooral kleine bananenboeren en hun levensgemeenschap te helpen en hun levenstandaard te verhogen door middel van de bananenbiodiversiteit en dit onder auspiciën van de FAO (The Food and Agriculture Organization of the United Nations). De tentoonstelling werd op touw gezet om het grote publiek het belang deze natuurlijke rijkdom te tonen.
Op attractieve wijze wordt de herkomst, geschiedenis en biodiversiteit van het bananengeslacht uit de doeken gedaan. Of het nu gaat om oranje of paarse bananen, krom of eivormig of met roze velours omhuld, de biodiversiteit slaat je met verstomming. Er zijn ook bananensoorten waarvan men niet de vruchten maar de vezels uit het blad gebruikt om kleding, touw, theebuiltjes en bankbiljetten mee te maken! Daarnaast wordt er een blik geworpen op de hypertechnologische aspecten van het bewaren van deze natuurlijke rijkdom zoals cryobewaring van miniplantjes in vloeibare stikstof van – 196°C en DNA-technieken bij de rassenveredeling.
Praktisch:
* De tentoonstelling Lang leve de banaan! loopt van 31 mei tot 12 oktober 2008.
* Toegangsprijs 4 €, 60+, personen met beperkingen en studenten 3 € – 12 jaar gratis.
* Het ticket geeft toegang tot de tentoonstelling en alle collecties van de Plantentuin waaronder het Plantenpaleis (deels in renovatie).
* De Plantentuin is alle dagen open vanaf 9u30.
* Autosnelweg A 12 Brussel-Boom (Antwerpen), afrit 3 Meise
* Bus De Lijn 250 en 251 vanuit het Brusselse Noordstation
* Publieksinfo 02 260 09 70
Bron: Nationale Plantentuin van België
Domein van Bouchout, Nieuwelaan 38
1860 Meise
www.plantentuinmeise.be
