Waarom zijn er asperges in de lente en niet in het najaar? Waarom zien we een grote aanvoer van kropsla, andere slasoorten, broccoli en tomaten in april en mei? Het antwoord komt uit de natuur (met een beetje hulp van de mens): lentegroenten bevatten precies die vitaminen, mineralen en oligo-elementen die we nodig hebben om voorjaarsmoeheid te bestrijden en nieuwe vitaliteit krijgen na de afgelopen lange winter.
Laat dit voorop staan: in elk seizoen is het van belang te streven naar een evenwichtige en gevarieerde voeding met een ruime portie verse groenten en fruit. Bepaalde soorten groenten en fruit kunnen ons evenwel specifiek helpen tegen het fenomeen dat we kennen als voorjaarsmoeheid. Het is een gevoel van futloosheid en depressie dat bij de ene mens al sterker doorbreekt dan bij de andere. Zelfs als buiten de lentezon schijnt, zouden we uren kunnen slapen en lijkt elke inspanning te veel.
Voorjaarsmoeheid is een heel natuurlijk verschijnsel. De winter – en zeker wanneer die zo lang geduurd heeft als de voorbije! – heeft onze reserves uitgeput en daarom kan ons lichaam in de eerste weken van de lente best wat pep gebruiken. Uit wetenschappelijk onderzoek is nu gebleken dat lentegroenten tot de meest gezonde, lekkere en natuurlijke pepmiddelen behoren.
De pepgroenten van het voorjaar
Onder de titel “Feeding Minds – The impact of food on mental health” publiceerde de Britse Mental Health Foundation een breedschalig onderzoek naar de invloed van moderne voeding op onze geestelijke gezondheid. Eén van de conclusies was dat mensen met gevoelens van depressie, lusteloosheid en concentratieverlies baat hebben bij een voeding die extra veel vitaminen B1, B3, B6 en C, foliumzuur, magnesium, selenium, zink en de aminozuren tryptofaan en tyrosinebevatten. Ook omega 3-vetzuren en het boter-aminozuur gaba helpen.
Niet toevallig zorgen de natuur en de mens er samen voor dat we juist in de periode tussen eind maart en eind mei kunnen genieten van een grote aanvoer van groente- en fruitsoorten die rijk zijn aan de genoemde vitaminen, mineralen en aminozuren.
Het seizoen van vollegrondasperges bijvoorbeeld start in de tweede helft van april en duurt traditioneel tot 24 juni. De serreteelt maakt dan weer dat we juist in april en mei al volop kunnen beschikken over kropsla en andere slasoorten, over alle soorten tomaten, over bloemkool, paprika´s, broccoli en aardbeien.
Het spreekt voor zich dat groenten geen medicijnen zijn en ze evenmin kunnen vervangen. Volgens het eerder genoemde onderzoek hebben we niettemin baat bij de volgende soorten om voorjaarsmoeheid, depressieve neigingen en gebrek aan concentratie te voorkomen of te bestrijden. Ook het psychologische aspect speelt een rol. Bij het zicht van al dat malse groentegeweld en het vrolijke rood en groen voelen we ons al een stuk beter!
• Asperges: bevatten veel vitaminen B1 en B6 en zink.
• Broccoli: voor zijn hoge gehalte aan vitaminen B1, B3 en C en aan foliumzuur, magnesium en zink.
• Tomaten: vooral de aanwezigheid van het aminozuur tyrosine maakt van de tomaat een antidepressivum!
• Kropsla, veldsla, eikenbladsla, lollo bionda en lollo rossa: belangrijk wegens het gehalte aan foliumzuur.
• IJsbergsla en Romeinse sla: forse leveranciers van vitamine B1.
• Bloemkool: nodig voor de vitaminen B6 en C.
• Spinazie: zorgt voor een echte pepkuur wegens de hoge gehaltes aan de vitamine B1, foliumzuur, magnesium, selenium, zink, tryptofaan en tyrosine.
• Paprika: heel nuttig voor de vitaminen B6 en C, maar ook voor het magnesium.
• Peterselie en waterkers: hoge gehaltes aan de vitaminen B1, B3, B6 en C, aan magnesium en tryptofaan.
• Aardbeien: in de lente een belangrijke bron van vitamine C.
Zo vers mogelijk en liefst rauw
• Om u te wapenen tegen voorjaarsmoeheid doet u er goed aan minimaal 300 g per dag van de genoemde soorten te eten – uiteraard met de nodige afwisseling. 300 g groenten per dag is trouwens een goede gewoonte in elk seizoen van het jaar én een aanbeveling vanuit de actieve voedingsdriehoek.
• Het meest profijt zult u ook nu weer halen uit groenten en vruchten die echt vers zijn en milieubewust geteeld werden. Groenten en fruit met het Flandria-keurmerk vormen beslist een goede keuze omdat ze sterke garanties bieden inzake kwaliteit, voedselveiligheid en versheid.
• In een lentekuur eet u de genoemde soorten liefst rauw, als u maximaal wilt profiteren van de vitaminen, mineralen en aminozuren. Dat geldt in dit geval ook voor spinazie en paprika´s. Voor asperges, bloemkool en broccoli houdt u de blancheer- of stoomtijd zo kort mogelijk zodat ze nog beetgaar zijn.
Vitale recepten tegen voorjaarsmoeheid
Pepsalade
Ingrediënten voor 4 personen: ½ Flandria-kropsla, ½ Flandria-eikenbladsla, 2 handvollen jonge spinazieblaadjes, wat raketsla (rucola), 5 eetlepels sla-olie, 1 eetlepel sherry-azijn, 1 eetlepel balsamico-zijn, 1 theelepeltje vloeibare honing, peper, zout, verse Flandria-peterselie.
• Maak de kropsla en de eikenbladsla schoon en sla ze droog. Spoel de spinazieblaadjes, verwijder de steeltjes en dep ze droog. Snijd de grotere blaadjes in stukken. Spoel ook de raketsla en dep ze droog. Hak de peterselie.
• Maak een vinaigrette met alle overige ingrediënten en roer er de peterselie doorheen. Meng alle slasoorten en meng ze pas net vóór het opdienen met de vinaigrette.
Penne met verse tomaten en courgette
Ingrediënten voor 4 personen: 2 Flandria-tomaten, 2 teentjes knoflook, 1 snee wittebrood, 1 Flandria-courgette, 1 ui, 240 g penne, verse Flandria-peterselie, olijfolie, peper en zout.
• Snijd de tomaten in plakken. Pers de knoflookteentjes uit en verkruimel het kruim van het brood. Meng het broodkruim met het knoflook, peper en zout en wat olijfolie tot een smeuïge pasta. Strijk hiermee de plakken tomaat in. Hak de peterselie.
• Snijd de courgette in blokjes, de ui in ringen. Fruit deze groenten in 1 eetlepel olijfolie en laat ze dan nog 10 minuten garen. Kruid met peper en zout.
• Kook de penne in gezouten water beetgaar volgens de aanwijzingen op de verpakking.
• Laat de plakken tomaat 3 minuten roosteren onder een hete ovengrill.
• Laat de penne uitlekken en meng ze met het groentemengsel. Verdeel ze over kommetjes en schik er enkele geroosterde plakken tomaat bovenop. Werk af met verse peterselie en eventueel wat blaadjes basilicum en een scheut olijfolie.
Risotto met knapperige asperges
Ingrediënten voor 4 personen: 500 g groene of witte Flandria-asperges, 1 koffielepel geconcentreerde kalfsfond, 1 ui, 250 g ronde risottorijst, 1 dl droge witte wijn, 100 g gemalen oude kaas, 3 eetlepels boter, peper en zout.
• Verwijder het harde uiteinde van de asperges en schil de stengels met een dunschiller (de toppen niet schillen). Blancheer de asperges niet langer dan 7 minuten in water. Neem ze uit het water, dep ze droog, snijd ze in grote stukken en bak ze heel eventjes op in 1 eetlepel boter. Kruiden met peper en zout en warm houden.
• Los de kalfsfond op in 3 dl van het kookvocht van de asperges. Snijd de ui in lange snippers.
• Verhit de resterende boter. Fruit er de uisnippers in tot ze glazig zijn. Voeg nu de rijst toe en roer tot ook deze glazig is geworden. Blus met de witte wijn en blijf roeren tot de wijn helemaal is verdampt.
• Zet het vuur lager en voeg vervolgens beetje bij beetje de kalfsfond toe, waarbij u blijft roeren. Voeg de volgende scheut kalfsfond pas toe wanneer de vorige door de rijst is opgenomen. Ga zo door tot alle kalfsfond is opgebruikt. Proef de risotto en kruid zo nodig bij met peper en zout.
• Neem de pan van het vuur en roer de gemalen kaas door de risotto. Dien ze op met de stukken asperge.
De juiste bewaring van lentegroenten thuis
Juist omdat ze zo belangrijk zijn voor onze vitaliteit, moeten we de lentegroenten na aankoop zo goed en zo vers mogelijk bewaren. En daar bestaan nog altijd veel misverstanden over.
Een goed voorbeeld van dat misverstand vormen de tomaten. Nog steeds bewaren heel wat mensen deze groenten in het groentevak van hun koelkast. Nochtans ligt de ideale bewaartemperatuur van tomaten tussen 12 en 15° C. In de koelkast ontstaat lagetemperatuurbederf. De tomaten worden slap en hun kwaliteit gaat snel achteruit.
Voor lentegroenten en aardbeien moeten we deze bewaarregels onthouden
1. Bewaren in een donkere bergkamer of in een verluchte kelder bij een temperatuur tussen 12 en 15° C: tomaten (los en tros), komkommers en de eerste aubergines, paprika´s en courgettes.
2. Altijd bewaren in de koelkast: alle bladgroenten (alle slasoorten, spinazie), broccoli, bloemkool, waterkers, peterselie, bieslook, kervel, andere verse tuinkruiden en aardbeien. Bewaar ze in het groentevak van de koelkast en/of op de twee hoogste rekken.
3. Asperges bewaart u eveneens in de koelkast, nadat u ze in een vochtige doek hebt gewikkeld.
4. Broccoli, aubergines, slasoorten en alle andere bladgroenten zijn gevoelig voor ethyleen. Leg ze dus nooit naast of in dezelfde bak of schaal of op hetzelfde rek als tomaten, appels en kiwi´s.
Bronnen Flandriamail Public – Maart 2006
Voor meer info: LAVA, tel. 015 50 42 50
