Tuintips

Het duurt gemiddeld twintig jaar om een nieuwe tulp te ontwikkelen en introduceren. Drie jaar geleden was het de beurt aan de tweekleurige ´Armani´, met succes. Net als het gelijknamige modemerk hanteert ´Armani´ chique eenvoud als leidend principe. De bloem is enkelvoudig, zoals de meeste tulpen, maar heeft wel een bijzondere kleurstelling, zonder opdringerig te zijn. De tulp is donkerrood van kleur, als een kwaliteitswijn, en kleurt naar de randen toe wit. Subtiel is de lichtrode scheiding tussen de twee kleuren.

Valse bescheidenheid is ´Armani´ echter vreemd, aangezien zij haar kleuren al duidelijk toont in de knop, een voordeel in het winkelschap. Dankzij het fraaie donkergroene blad komen de bijzondere kleuren van de bloem extra goed tot hun recht. Andere voordelen zijn de stevige stelen en de bovengemiddelde houdbaarheid: de tulp blijft op de vaas zeker een week goed. Drie jaar geleden maakte Tulipa ´Armani´ haar présence op de catwalk van de internationale sierteelt – de Nederlandse veilingen – en sindsdien gaat het crescendo met de afzet. In 2006 werden er 300.000 van verkocht. In 2007 steeg dat aantal naar bijna 400.000 stuks. In 2008 zijn er circa 550.000 stuks van verkocht. Een geslaagde marktintroductie dus. Tulipa ´Armani´ is van november tot en met april verkrijgbaar op de Nederlandse veilingen.

Familie

Tulipa behoort tot de familie van de Liliaceae. Andere geslachten van deze familie zijn Lilium en Fritillaria.

Soorten

De tulp wordt op de veiling ingedeeld naar bloemtype. De enkelbloemige en dubbelbloemige cultivars vormen de kern van het brede assortiment. Gezamenlijk vertegenwoordigen ze meer dan 90% van het tulpenaanbod. Ook zijn ze verantwoordelijk voor de aanhoudende groei van de productie. De bijzondere soorten, zoals de leliebloemige tulpen, gefranjerde tulpen en parkiettulpen vervullen ook een belangrijke rol. Ondanks hun geringe aandeel versterken zij het aanbod door hun opvallende vormen. En elk jaar komen er weer nieuwe cultivars bij. Tulpen-met-bol vormen ook een aparte categorie. De verschillende soorten zijn op de veiling echter niet herkenbaar. Andere bijzonderheden zijn pioentulpen, trostulpen en Franse tulpen.

 

Sommige cultivars geuren kruidig, zoals ´Prinses Irene´ en ´Ruby Red´. In tegenstelling tot vele botanische tulpensoorten bezitten de meeste populaire tulpen nauwelijks geur. Er zijn gelukkig ook uitzonderingen: ´Bellona´, ´Striped Bellona´, ´Bestseller´, ´Ad Rem´, ´Ruby Red´, ´Anna Jose´, ´Prince Charles´, ´Monte Carlo´, ´Monselle´, ´Viking´, ´Abba´, ´Peach Blossom´ en ´Rococo´.

Verzorgingstips

  • Laat tulpen eerst in de verpakking volzuigen met schoon water. Snij daarna circa 2 cm van de stelen af. Zet ze in een schone vaas met schoon water.
  • Slappe tulpen opnieuw afsnijden en in papier of plastic wikkelen en daarna enkele uren in water zetten.
  • Afhankelijk van de cultivar groeien de tulpen in meer of mindere mate op de vaas door. Houd hier rekening mee bij het maken van een boeket.
  • Met snijbloemenvoedsel komen de bloemen mooier uit en staan ze langer op de vaas. Vul de vaas regelmatig bij.
  • Als een vaas tulpen zich eenmaal heeft gezet, laat deze dan staan. Bij herschikking vallen de bloemen anders alle kanten uit.
  • Tulpen-met-bol niet aansnijden, maar de bollen aan de tulp laten zitten en in een schone vaas met een laagje water zetten. Spoel eventueel overtollige grond van de bollen af.
  • Tulpen-met-bol kunnen ook in een pot worden gezet: doe eerst een laag potgrond in de pot, overgiet deze grond met heel veel water en zet daarna de tulpen-met-bol in de pot. Vul de pot daarna verder aan met potgrond.
  • Zet tulpen-met-bol op een koele, schaduwrijke plaats, zowel binnen als buiten.
  • Geef tulpen-met-bol dagelijks voldoende water. De potgrond mag niet uitdrogen.

 

Verklaring van de naam

De naam Tulipa kan met enige fantasie verklaard worden door de vorm van de bloem. Deze lijkt namelijk veel op de hoofddeksels die werden gedragen door mensen uit het Midden-Oosten: de tulband. Dit werd ook wel geschreven als ´toliban´. in het Latijn werd dat “Tulipa”. Maar de echte herkomst van het woord is onbekend.

Symboliek

Gebed, onderzoekend, devotie, inkeer, liefdesverklaring, voorjaar.

Belangrijkste kleuren tulp

De tulp is in vele kleuren verkrijgbaar. Rood, paars, geel, roze, wit zijn in alle denkbare tinten aanwezig in het assortiment. Ook meerkleurige bloemen komen veel voor. Tulpen-met-bol zijn verkrijgbaar in meerdere kleuren: variërend van rood, wit en geel tot roze.

Bekend van de speciale dag(en)

Kerst, Valentijn, Pasen, Vrouwendag. Tulpen en Valentijnsdag passen goed bij elkaar. De rode tulp staat gelijk aan een liefdesverklaring.

Aanvullende informatie

Circa 400 jaar geleden bracht de kruidkundige Clusius de tulpenbol mee uit Turkije naar Leiden, waar hij voor het eerst bloeide in de Hortus Botanicus. Clusius was de prefect van de Hortus Botanicus die verantwoordelijk is voor de introductie en de vermeerdering van de tulp in Nederland. Had hij ooit kunnen dromen dat “zijn” bloem zou uitgroeien tot het symbool van Holland-Bloemenland? De consument kan vandaag de dag kiezen uit honderden redelijk geprijsde tulpen. Dat was enkele eeuwen geleden wel anders. Een ware tulpenrage sloeg begin 17e eeuw in Holland toe. Tulpen waren toen nieuw en veel interessanter dan wij ons nu kunnen voorstellen. In het midden van de zeventiende eeuw werden bepaalde soorten zo begeerd dat voor één bol soms wel 4000 gulden werd neergeteld. Een werkman verdiende in die tijd ongeveer 20 stuivers per dag, een vetgemest varken kostte 30 gulden en een vetgemeste os 120 gulden. Begin 1637 was de ´tulpenmanie´ op een hoogtepunt en bracht de tulp Semper Augustus zelfs 13.000 gulden op. Ter vergelijking: Rembrandt van Rijn kocht in 1639 een huis in Amsterdam voor 13.000 gulden. Dit huis is nu het Rembrandthuis. Dergelijke speculaties behoren nu gelukkig tot het verleden. De minder bedeelden konden dus niet wekelijks een bosje op tafel zetten in die tijd. Zij stelden zich tevreden met allerhande gebruiksvoorwerpen waarop tulpen waren afgebeeld. Zo ontstond een kunstvorm rond dit bloemenmotief. Populair waren de zogenaamde ´gebroken´ tulpen, waarin iets misging met de kleuren, waardoor ze gestreept werden. De moeilijkheid was dat ze alleen door uitlopers vermenigvuldigd konden worden; zaailingen vielen terug in de oorspronkelijke kleur. De gebroken kleur werd door een virus veroorzaakt, maar dat wist toen nog niemand: het is pas in de vorige eeuw ontdekt. Engelse tulpenkwekers konden niet begrijpen waarom er zoveel ophef over werd gemaakt. In de 18e eeuw raakte zij ook in Nederland definitief uit de mode. Toen de kwekers niets meer van deze bloemen wilden weten, werd ontdekt dat die strepen in de tulpen werden veroorzaakt door een virus. De tulpenteelt bleef echter bestaan. In Nederland werd in eerste instantie gestreefd naar het ontwikkelen van een bol die in de kerstperiode bloeide. Dit lukte met het kortstelige tulpje ´Duc van Tol´. Tot aan de tweede Wereldoorlog was in talloze gezinnen een pot met drie van die kleine tulpen de enige kerstversiering in huis. In de hongerwinter van 1944 werden er in Nederland zelfs tulpenbollen gegeten omdat er geen ander eten was. In het midden van de vorige eeuw kwamen de eerste grote tulpenkwekerijen. De zandgronden achter de duinen bleken zeer geschikt voor de tulpenteelt. Zo ontstond de bekende bollenstreek.

De geschiedenis van de tulp in jaartallen:

1000 – Verslagen tonen aan dat toen al tulpen in Turkije werden gecultiveerd.

1557 – Eerste schilderij van een tulp in West Europa.

1561 – Eerste boek waarin de tulp is beschreven.

1568 – Eerste Nederlandse boek waarin de tulp is beschreven.

1593 – Carolus Clusius plant de eerste tulp in de Hortus van Leiden.

1600 – De eerste bedrijven die tulpen cultiveren vestigen zich ten zuiden van Haarlem.

1610-1637 Extreme populariteit tulpen. Zeker in 1623-1637 was er sprake van een ´tulpomanie´.

Anno nu – Na ruim 400 jaar veredeling, intensief kruising- en selectiewerk, en wetenschappelijk onderzoek is de tulp goed betaalbaar in vele vormen, maten en kleuren.

Bron: Bloemenbureau Holland