Bomen en hagen Ziekte en plagen

De Chrysanthemum geplozen kas Fuego is met haar bronsrode tweekleurige bloem een ware blikvanger in ieder herfstboeket. De wat grovere speelse bloemlinten, het mooie stevige blad en de stevige vlezige steel maken deze geplozen variant uitermate geschikt voor de export. Vooral in Oost Europa, waar men dol is op grote bloemen, is deze vurige Chrysant erg populair. De Chrysant is een zeer oud cultuurgewas. Over het ontstaan van deze Oosterse schone doen verschillende verhalen de ronde. Linnaeus gaf de plant de naam Chrysanthemum indicum wat letterlijk ‘de uit Indië afkomstige, goudgele bloem’ betekent. De eerste Chrysant die eind zeventiende eeuw wortel op Nederlandse bodem schoot, kwam dan wel uit Batavia (tegenwoordige bekend als de Indonesische hoofdstad Jakarta) maar heeft zijn oorsprong waarschijnlijk in China of Japan.


De buisjes van deze lintbloem zijn aan de buitenkant geel tot lichtgeel met aan de onderzijde een oranjebruine zweem. De donkerrode kleur, die de buisjes aan de binnenkant hebben, wordt zichtbaar omdat ze aan de top voor 1/3 geopend zijn. Dit geeft een speels gevlamd effect. De prachtige vuurbal kan een doorsnede hebben van 10 tot 11 cm. De naam ‘Fuego’, het Spaanse woord voor vuur, past dan ook uitstekend bij deze bloem. De Chrysant is aan een ware opmars bezig. Een promotiecampagne en een enorme verbreding van het assortiment en het kleurengamma dragen zeker bij aan de verbetering van het imago. Momenteel is de Chrysant als jaarrondteelt in Nederland, na de roos, de belangrijkste snijbloem zowel wat betreft omzet als beteeld oppervlak.

De Chrysanthemum geplozen kas ‘Fuego’ werd in september 2006 voor het eerst op de veiling FloraHolland aangeleverd. De aanvoer startte wat onregelmatig omdat nog niet voldoende uitgangsmateriaal beschikbaar was. In 2007 zagen we een forse groei in de verkoopcijfers. Vorig jaar gingen 866.930 stelen over de toonbank met een duidelijke piek in de herfstmaanden. Het succes van de ‘Fuego’ wordt nog eens bevestigd door het feit dat in het najaar waarschijnlijk een gele variant op de markt wordt gebracht.

Familie

De Chrysanthemum behoort tot de familie van de Asteraceae. Andere snijbloemen van deze familie zijn, onder andere, de Achillea, de Aster, de Leucanthemum en de Solidago.

Soorten

Het geslacht Chrysanthemum is zeer omvangrijk en omvat ongeveer 200 botanische soorten. De Chrysanthemum morifolium is in Nederland de belangrijkste soort vanwege de zeer grote verscheidenheid aan vormen en kleuren.

De Chrysanthemum wordt ingedeeld in kas- of buiten geteeld. De buitentypen zijn vaak intenser van kleur en worden in het najaar aangevoerd. De binnen geteelde chrysanten zijn vaak jaarrond verkrijgbaar.

Typen

De Chrysanthemum (Indicum Grp) kent drie verschillende bloemtypen namelijk:

  • Geplozen chrysanten
  • Troschrysanten
  • Santini’s
  • Geplozen chrysanten hebben één vaak wat grotere bloem. Troschrysanten en Santini’s hebben meerdere wat kleinere bloemen. Het verschil tussen troschrysanten en Santini’s is dat de stelen van Santini meestal wat korter zijn (maximaal lengtesorteringsklasse 55) en dat de split in de tak hoger ligt dan bij de troschrysanten. Hierdoor zitten de bloemen vaak bovenaan de steel.

    Bij de troschrysanten en de geplozen chrysanten zien we een grote verscheidenheid aan bloemtypen. We onderscheiden de Anemoonbloemigen, de spintypen, de Margriet of enkelbloemige pompon, decoratieve of gevuldbloemigen en lepelvormige bloemen.

    Bij vernieuwing van het assortiment geplozen kijkt men vooral naar verbetering van teeltsnelheid en naar uniformere afrijping. Dit drukt namelijk de arbeidskosten. Ook wordt bij veredeling gezocht naar speciale bloemtypen en kleuren. Daarnaast spelen resistentie tegen ziekten en uiteraard de houdbaarheid een rol. Geplozen chrysanten zijn door hun grote bloemomvang erg gewild in de opkomende Oost Europese markten. Santini soorten zijn ook in korte tijd populair geworden. Redenen hiervoor zijn: de makkelijke verwerking (juiste lengte voor gemengd boeket), het prijsniveau en het brede assortiment. Bovendien is het een goede ‘vuller’ in het gemengde boeket.

    Verzorgingstips

    · Indien nodig de Chrysanthemum eerst goed vol laten zuigen (in de verpakking) in schoon water.

    · Verwijder de zakjes die soms nog om de geplozen Chrysanthemum zitten.

    · Haal het overtollige blad eraf, zodat er geen blad in het water hangt.

    · Snij met een scherp mes een stukje van ca. 3 cm van de stengel.

    · Gebruik schone vazen die gereinigd zijn met bleekwater. Glazen vazen zijn het beste schoon te maken.

    · Zet de Chrysanthemum in schoon water bij voorkeur met snijbloemenvoedsel. Met snijbloemenvoedsel groeien ze voller en staan ze langer. Bovendien blijft het water schoner.

    · Voeg een druppel chloor toe om aanslag in de vaas en vuil water te voorkomen.

    · Het water eenmaal per week verversen en de bloemstelen weer iets afsnijden.

    · Zet Chrysanthemum niet in de volle zon.

    Verklaring van de naam

    In 1753 noemde Linnaeus de plant Chrysanthemum indicum. Dit betekent letterlijk: ‘de uit Indië afkomstige, goudgele bloem’. Ook al bereikte de eerste chrysant vanuit het toenmalige Nederlands-Indië ons land, toch komt deze plant van oorsprong waarschijnlijk uit Japan of China. Ver voor het begin van onze jaartelling werd de bloem al geteeld in de keizerlijke tuinen van China.

    Op 1 januari 1994 werd de naam Chrysanthemum Indicum (hier vallen de meeste snij- en potchrysanten onder) vervangen door Dendranthema Indicum. Omdat deze naam botanisch wel klopte, maar geen draagvlak in de markt kreeg, is besloten om op 1 januari 2002 weer de oude naam Chrysanthemum te gebruiken.

    Bron: Bloemenbureau Holland