Planten der geliefden – symboliek met planten: Moederdag, Vaderdag, Valentijnsdag en tegenwoordig Secretaressedag. Het is slechts een greep uit de vele dagen, die naast feestdagen en bijzondere gelegenheden, aanleiding geven tot een fleurig presentje of een geurige attentie. Planten stralen immers symboliek uit en zijn dan ook een ideaal instrument om op gepaste wijze uiting te geven aan liefdevolle gevoelens.
Goede bedoelingen
Het schenken is zo oud als de mens zelf en een ritueel van alle tijden. Het uitwisselen van geschenken ligt aan de basis van talrijke culturen. Ook in ons eigen leven is geven niet weg te denken. We brengen iets mee wanneer we uitgenodigd worden of op bezoek gaan. Mensen zijn jarig, ze trouwen, krijgen kinderen, verhuizen of promoveren. Telkenmale wordt er gegeven. Het is voor velen onder ons zo´n regelmatige activiteit geworden, dat er nog nauwelijks wordt bij stilgestaan.
Geschenken drukken persoonlijke gevoelens uit en tal van emoties komen aan bod zoals vriendschap, liefde en dankbaarheid. Ze onderhouden de sociale banden en zorgen voor een goede verstandhouding. De materiële waarde van het geschenk is doorgaans van ondergeschikt belang. Het gaat bovenal om de geest achter het geschenk. Geven doe je op het juiste ogenblik, aan de juiste persoon, in de juiste hoeveelheid en vanuit het juiste gevoel.
Puur symboliek
Voor de kleine attentie is niets zo geschikt als een bos bloemen of een fraaie kamerplant. Je kan je moeilijk vergissen tenzij iemand absoluut niet van planten houdt. Ze laten wel zien wie iemand is en drukken uit hoe de schenker tegenover de ontvanger staat. Door een gepaste soortkeuze krijgt de plant de inhoud die haar van een onpersoonlijk geschenk onderscheidt. Vandaar deze aanzet om niet zomaar een pot cadeau te doen, maar een context te creëren waarbinnen de gift een diepere betekenis krijgt.
De naamgeving vormt een uitstekende invalshoek om op iedere gelegenheid in te spelen. Uiteraard heet niet iedereen Suzanne, waardoor het geven van de verbeeldingrijke klimplant suzanne-met-de-mooie-ogen (Thunbergia alata) alsnog beperkingen oplegt. Maar neem gewoon afstand van de voornaam en je hebt een liefdevol geschenk dat geen enkele vrouw onberoerd laat. Het wordt in het voorjaar rijkelijk bloeiend in plantenzaken verkocht. De helder oranje of witte (Thunbergia alata ´Alba´) bloemen zijn onweerstaanbaar en koesteren elk een diep zwart hart. Na de bloei wordt Suzanne meestal weggedaan, maar dat hoeft niets te betekenen.
Het is zover
Een geboorte komt voor de ouders weliswaar niet geheel onverwacht, maar als vriend(in) of verwant wordt je doorgaans toch door de blijde gebeurtenis verrast. Laat je dan niet verleiden tot een snelle bloemenbos uit de winkel onder in de ziekenhuishal, maar verras moeder en kind met een fantasievolle plant als kindje-op-moeders-schoot (Tolmiea menziesii), slaapkamergeluk (Soleirolia soleirolli) of babyteentjes (Frithia pulchra).
Vooral kindje-op-moeders-schoot is een alleraardigst gewas doordat het op de bladeren broedknoppen maakt, waaruit nieuwe plantjes ontluiken. Babyteentjes heeft vooral zijn uitzicht mee. De rimpelige, vlezige stengels van dit vetplantje verklaren meteen de merkwaardige naam. Verder houdt elk verband op. Je schenkt een makkelijk bloeiende plant waarnaar – althans onder de juiste groeiomstandigheden – nauwelijks moet worden omgekeken en alle aandacht naar de kroost kan gaan.
Van jong tot oud
Baby´s eerste plant zal hem of haar allicht niet overleven, maar de kans is groot dat je op je oudere dag zelf moeder of vader wordt. Dan ontkom je niet aan moeder- of vaderdag of later aan grootmoeder- (1ste zondag maart) of grootouderdag (3de zaterdag november). Noch de Moederplant (Saxifraga stolonifera) noch de Vaderplant (Tradescantia spec.) danken hun bestaan aan deze heuglijke dag, maar blijven het geschenk bij uitstek voor deze gelegenheid. Het zijn allebei gemakkelijk te verzorgen hangplantjes. De Moederplant is weliswaar geen opvallende maar toch een minzame plant. Vooral ´Tricolor´ is een fraaie selectie met rozige, wintergroene blaadjes. Allemaal dragen ze lange uitlopers waaraan nieuwe plantjes verschijnen. Anderzijds vind je Vaderplanten in talloze vorm- en kleurvariëteiten, waaronder tal van bonte rassen en rijke bloeiers. 
Eerste liefde
Vooraleer het zover is moet je echter een aantal verliefdheden door. De plantenzaak in de straat staat je graag bij. Wij adviseren enkel het appeltje-der-liefde (Solanum pseudocapsicum), al is de liefde niet wederkerig. De oranjerode, bolle vruchtjes bevatten immers een gevaarlijk gif waardoor ze beter niet gegeten worden: tenzij u zich verzekert weet van een prins die u wakker kust. Als sierraad zijn ze echter alleraardigst, vooral wanneer de vruchtjes in het najaar kleur krijgen. Het winkelaanbod is in die periode ook het grootst.
Heeft de liefde je goed te pakken dan kan alleen een passiebloem (Passiflora caerulea) helpen. Laat je echter niet misleiden door de Latijnse oorsprong van de naam, want die betekent zoveel als ´lijdensbloem´. De plant heeft vooral een sterk religieuze betekenis, die het lijden van Jezus Christus symboliseert. Verscheidene delen van de plant zouden de vorm hebben van de folterwerktuigen die bij de kruisiging werden gebruikt. Missionarissen gebruikten de bloem in Zuid-Amerika om hun missie aan de Indianen te verduidelijken. Om de symboliek te begrijpen dien je echter wel over een flinke dosis fantasie te beschikken, zodat het lang niet erg is als je de naam wat al te letterlijk neemt.
Tussendoortje
De vraag blijft of je een gelegenheid zoals Secretaresse– of Valentijnsdag moet afwachten om uitdrukking te geven aan genegen- of dankbaarheid. Een vlijtig liesje (Impatiens walleriana) als geschenk behoeft geen verdere uitleg. Het plantje heeft haar naam geenszins gestolen, want het groeit en bloeit onvermoeibaar, zolang u maar zorgt voor water en voedsel.
De klaverzuring (Oxalis spec.) helpt als aanmoediging of beloning voor kleine en grote inspanningen. Het is één van drie geslachten uit een omvangrijke plantenfamilie. De meeste soorten dragen kenmerkende hartvormige, drietallige bladeren, die sterk aan klaver doen denken. De plant heeft veel deugden, maar verwierf vooral bekendheid als vermeend medicijn. Zo werd het sap regelmatig gedronken als afweermiddel tegen ongewenste liefdesdranken, maar ook als middel tegen toverij en giftige dieren. Wapens werden onfeilbaar gemaakt door ze met het kruid in te strijken. Het gaat er ons echter niet om uw angsten te bezweren. Net als bij de klavers is de mens vooral op zoek naar de geluksbrenger met de vier blaadjes. Met de geluksklaver ofwel klavertje vier (Oxalis deppei) met zijn viertallige bladeren is dit geluk verzekert. Het plantje wordt rond de kerstdagen aangeboden en is dan erg geliefd bij het gelukzoekend publiek. Ook Oxalis tetraphylla is met dezelfde naam bedacht en verdient die allicht meer, want de hartvorm van de blaadjes is meer uitgesproken.
