Bij de keus van een roos voor uw tuin is vooral de beschikbare plek belangrijk. Hebt u weinig ruimte, dan is een stam- of leiroos wellicht geschikt. Onder een stamroos kunnen andere planten groeien, een leiroos heeft voornamelijk in de hoogte ruimte nodig. Laat u niet alleen leiden door de bloemkleur en -vorm. Ook de groeihoogte van de plant is belangrijk en eigenschappen zoals groeikracht en gezondheid. De bloei moet het liefst rijk en langdurig zijn.
Rozen hebben de wetenschappelijke geslachtsnaam Rosa en behoren tot de familie van de roosachtigen (Rosaceae). Er zijn zo enorm veel rozen, dat een indeling in klassen is gemaakt. De herkomst (bijvoorbeeld Oude rozen), het uiterlijk (in trossen bloeiend of grootbloemig) en de toepassing (heesterroos in natuurtuin) speelt daarbij een rol. De talloze benaamde kruisingen, zogenoemde cultuurvariëteiten of kortweg cultivars (en bij rozen veelal rassen genoemd) zijn legio. Om het rozensortiment voor de tuin praktisch en overzichtelijk te houden, is in deze brochure een indeling in zes groepen aangehouden.
Zes groepen.
In volgorde van belangrijkheid voor de tuin is de onderstaande indeling gemaakt:
1. Trosrozen
2. Grootbloemige rozen
3. Leirozen
4. Engelse rozen
5. Oude rozen
6. Heesterrozen
1. Trosrozen, voor véél kleur
De meest populaire tuinrozen zijn trosrozen. Ze hebben een struikvormige groei en worden ook op stam aangeboden. Lage trosrozen worden Patiorozen genoemd. De bloemen staan in trossen bij elkaar. Ze zijn enkelbloemig, half gevuld of gevuld en de bloei is zeer rijk. Tros rozen zijn er in tal van kleuren: wit, roze, rood en geel. Voorbeelden zijn Seasons, Lavender Dream (ADR-roos) en Bonica ´82 (roze, halfgevuld).
Stamrozen
Diverse trosrozen zijn ook als stamroos geliefd, Schneewittchen (wit en halfgevuld, licht geurend) bijvoorbeeld. De trosroos is dan op ooghoogte geënt. Stamrozen nemen weinig plaats in en lenen zich voor een onderbegroeiing, waardoor mooie combinaties met vaste planten zoals lavendel, vrouwenmantel (Alchemilla) en kattenkruid (Nepeta) kunnen worden gemaakt. Als onderbegroeiing zijn ook gras en groene planten zoals lage varens erg mooi. In een flinke pot geven trosrozen op stam een goed effect.
Patio rozen
Patiorozen zijn lage trosrozen (zgn. miniatuurrozen). Ze zijn bij uitstek geschikt voor potten, bakken en manden en worden ook op een stammetje geteeld. Ze bloeien rijk en langdurig en worden ongeveer 40 cm hoog. Voorbeeld: de hardroze Ramona Hit
|
|
2. Grootbloemige rozen
De bloemen van grootbloemige rozen staan apart op een stengel. Ze zijn groter dan bij trosrozen en meestal halfgevuld tot zeer sterk gevuld (rozetvorm). Geliefde grootbloemige rozen die hun sporen hebben verdiend, zijn: ´Peace´ (lichtgeel met roze zweem), ´Queen Elizabeth´ (helderroze) en ´Just Joey´ (zalmoranje). Ze hebben over het algemeen een hoge, bossige groei, en geuren heerlijk. De meeste bloeien de gehele zomer.
Stamrozen
Grootbloemige rozen worden ook op stam gekweekt.
Met een stamhoogte van 80 cm of meer bevinden de bloemen zich precies op neushoogte. Omdat de meeste geuren, kunt u daar bij een stamroos optimaal van genieten. Er zijn tal van geurvarianten.
 |
| Patiorozen zijn lage trosrozen van 40-50 cm hoog |
| Doorbloei en herbloei
Trosrozen en grootbloemige rozen bloeien vanaf juni. Ze zijn doorbloeiend of herbloeiend. Doorbloeiende rozen maken tijdens de bloei scheuten, die vrijwel ononderbroken voor doorbloei zorgen. Bij herbloeiende rozen vormen zich (van onderuit de plant) zware nieuwe scheuten, die enkele weken later herbloei geven. |
3. Leirozen
Klimplanten hebben speciale klimorganen zoals hechtwortels (klimop) of ranken (druif). Een roos heeft geen klimorganen en het is dus feitelijk niet juist van klimrozen te spreken. Leirozen is correct. Hun lange takken laten zich beter aanbinden naarmate ze soepeler zijn. Een goed leidbare roos is de zachtroze ´New Dawn´. Ook omdat de takken een flinke lengte bereiken (4 m of meer), is deze roos geschikt voor een rozen boog, langs een dakgoot of aan een pergola.
 |
| Kir Royal bloeit door maar minder uitbundig dan tijdens de eerste bloei. |
Veel lei rozen worden echter niet hoger (langer) dan 3 à 4 m. Dat maakt ze geschikt om aan een vrijstaand klimornament toe te passen, bijvoorbeeld de dieprode Tradition 95 en de lichtroze Kir Royal.
Van tros rozen en grootbloemige rozen bestaan soms ook leivormen. Voorbeelden zijn de witbloeiende ´Climbing Schneewittchen´ en de gele grootbloemige roos ´Climbing Goldmarie´.
 |
| De leiroos Blush Noisette kan vrijstaand groeien en blijft relatief laag. |
Treurrozen
Ook leirozen worden wel op stam gekweekt. Ze hebben een elegante kroon met afhangende takken. ´New Dawn´ is prachtig als treurroos.
| TIP
|
Veel leirozen bloeien door, maar niet allemaal. De roze ´Dorothy Perkins´ (6 m) en ´American Pillar´ (3 m) bijvoorbeeld, bloeien eenmaal, zéér uitbundig.
|
Ramblers
De sterkst groeiende leirozen zijn zogeheten ´ramblers´. Ze hebben veel ruimte nodig vanwege hun enorme groeikracht en bloeien eenmaal zeer uitbundig. De bloemen zijn kleiner dan van leirozen. Ze komen goed tot hun recht als de bloemtakken als een waterval omlaag hangen. Een flinke pergola, het dak van een schuurtje of een kalende boom zijn ideaal. Met hun stekelige, slappe takken kunnen ze zich in een boom of struik enigszins omhoog werken, maar aanbinden is nodig. Bekende voorbeelden zijn de witte ´Bobbie James´ (geur, 10 m), ´Kiftsgate´ (geur, bottels, 12 m) en ´Seagull´ (halfgevuld, geur, 6 m). De violetkleurige ´Veilchenblau´ (5 m) is vrijwel stekelloos, een voordeel bij het snoeien (dunnen).
| TIP
|
Soms bloeien jonge leirozen en ramblers slecht. Geef ze de eerste jaren de tijd om te groeien (zonder snoei), zodat ze een flink gewas ontwikkelen. Een goede bloei zal het gevolg zijn.
|
Enkele prachtige en soms minder frequent verkrijgbare rozen
 |
Rosa ´Pascali´
Rosa ´Pascali´ (Lens 1963) is een gekende stralend witte theehybride van 80-100 cm hoog. De middelgrote, gevulde, stralend witte bloemen hebben een zeer elegante vorm. De plant groeit weelderig en gezond. Rijkbloeiende tuin- en snijroos! |
 |
Rosa ´Michelle Meilland´
Rosa ´Michelle Meilland´ (Meilland 1945) is een parelroze theehybride met en zalmkleurig hart van 50-70 cm hoog. De fraaie, gevulde bloemen geuren aangenaam. Een uitstekende tuin- en snijroos! |
 |
Rosa ´Troika´
Rosa ´Troika´ ® (Poolsen 1972) is een grootbloemige koper-oranjekleurige roos van 70 tot 90 cm hoog. De fraaie, grote, gevulde bloemen zijn abrikoosoranje met een rode zweem en geuren voortreffelijk. Het is een stevige struik met een gezond blad. Kortom een schitterende, geurende tuin- en snijroos! |
 |
Rosa ´Just Joey ®´
Just Joey ® (Conts of Colchester 1973) is een heel bijzondere roos. Hij heeft grote en gevulde bloemen die heel welriekend zijn. Eigenaardige zeldzame kleurtinten gaande van koper, reebruin tot vaalgeel. De bloemblaadjes lijken wat losjes maar zijn zeer groot. In een warme zomer ontwikkelen zich enorme bloemen die vaak zelfs aan de buitenzijde licht gerafeld kunnen zijn. Bloeit rijk en langdurig met een middelhoge groei tot 70 cm. De groei is compact. De fraaie kleur en de enorme rijke bloei maken deze roos tot een absolute topper. Tuin- en snijroos! |
 |
Rosa ´Peace´
Rosa ´Peace´ (Meilland 1942)(synoniem Madame A. Meilland, Gloria Dei) is een kanariegeel bloeiende theehybride met roze tot karmijnkleurige tinten van 80 tot 100 cm hoog. De lichtgele bloemen met hun karakteristieke roze rand zijn zeer groot, goed gevuld en geuren zacht. Sterk en gezond groeiend. Winterhard en rijkbloeiend. |
 |
Rosa ´Marieken´
Rosa ´Marieken´ is een zalmkleurige theehybirde van 60-80 cm hoog. De opgaande groei en de lange, elegante, stevige bloem maken deze zalmoranje roos tot een echte snijroos. De plant vertakt goed en blijft doorgroeien. Uitstekende rijkbloeiende perk- en snijroos! |
 |
Rosa ´Mainzer Fastnacht´
Rosa ´Mainzer Fastnacht´ (Rosen-Tantau 1965) is een seringkleurig theehybride van 60 tot 80 cm hoog. De grote, elegante, goed gevulde bloemen zijn seringblouw en geuren heerlijk sterk. De groei is krachtig, gezond en de plant is winterhard. Tuin-, perk- en snijroos! |
 |
Rosa ´Queen Elizabeth´
Rosa ´Queen Elizabeth´ (Lommerts 1954) is een grootbloemige, helder- tot zachtroze polyantharoos van 80 tot 100 cm hoog. De grote bloemen zijn zachtroze en losjes gevuld. De plant groeit opgaand en gezond. Een onophoudelijk bloeiende perk- en snijroos die het ook op minder zonnige plaatsen nog behoorlijk doet! |
 |
Rosa ´Nostalgie ®´
Rosa ´Nostalgie ®´ (Rosen-Tantau 1995) is een wit-kerskleurige theehybride van 60-80 cm hoog. De grote, goed gevulde, bolvormige bloemen zijn crèmewit en kersrood. Krachtig en bossig groeiende roos met donkergroen, glanzend blad. Zeer bijzondere, zacht geurende tuin- en snijroos met de bloemvorm en de uitstraling van oude Engelse rozen. |
 |
Rosa ´Allgold´
Rosa ´Allgold´ (Le Grice 1957) bloeit met zuiver gele bloemen en wordt 50-70 cm hoog. De halfgevulde, theehybride-achtige bloemen zijn helder goudgeel. Deze rijkbloeiende trosroos heeft opvallend donkergroen, glanzend blad en groeit bossig, gedrongen en ziektevrij. |
 |
Rosa ´Super Star®´
Rosa ´Super Star®´ (Rosen-Tantau 1960) is een uit Duitsland afkomstig zalmoranjekleurige grootbloemige roos van 70 tot 120 cm hoog. De fraaie, goed gevulde, grote, zacht geurende bloemen op lange stevige stelen in zalmoranje. De struik heeft een opgaande groei en vertakt goed. Wel gevoelig voor meeldauw. Zeer rijkbloeiende tuin- en snijroos! |
 |
Rosa ´Europeana´
Rosa ´Europeana´werd gewonnen door De Ruiter in 1963. Deze floribunda roos met donker bloedrode bloemen wordt 50 tot 70 cm hoog. De helder bloedrode bloemen kleuren geweldig op het donkerbruinrode blad. De grote, in trossen groeiende bloemen geuren licht. Zeer rijkbloeiende en populaire perkroos! |
 |
Rosa ´La Sevillana ®´
Rosa ´La Sevillana ®´ (1978) is een oranjerode meidilandroos, polyantharoos van 70 tot 90 cm hoog. De middelgrote, losjes gevulde bloemen bloeien in kleine groepen en zijn fel scharlaken tot vermiljoenrood. De losse, gezonde groeiwijze en de onophoudelijke bloei maken deze perkroos zeer geschikt voor het beplanten van grote oppervlaken. |
