Alle fruitsoorten zijn zacht als ze rijp zijn, maar met ’zachtfruit’ (ook wel ’kleinfruit’ genoemd) worden al die soorten bessen bedoeld die niet als appels, peren, pruimen enz. aan bomen groeien. Zachtfruit groeit aan struiken, wat ideaal is in de tuin. Veel soorten zijn nogal kwetsbaar en verdragen geen vrij ruw vervoer over grote afstanden. Dus is het extra prettig om soorten als aalbessen, kruisbessen, blauwe bessen, frambozen, bramen, zwarte bessen e.d. zelf te kweken en vers te oogsten.
Zulke ´kleinfruitsoorten’ hebben nog iets dat gunstig afsteekt bij het ‘grootfruit’ van de bomen: ze kunnen zichzelf uitstekend bestuiven. Dus heeft u van iedere soort maar één plant nodig. Dat is prettig in een kleine tuin. Bovendien zijn er veel soorten die klimmen of geleid kunnen worden (druif, kiwi). Die vragen nog minder tuinruimte, maar geven wel een zeer rijke oogst. Verder zijn er ook nog kortlevende soorten, zoals aardbeien, die prima in potten kunnen groeien. Niemand hoeft van zachtfruit af te zien, zelfs niet op het balkon. Een aparte fruittuin is ook niet nodig. Zet ze gewoon tussen de sierplanten in.
Het sappigste zachtfruit in september en later
Bijna iedereen denkt bij bessen het eerst aan aal-, kruis- en andere bessen (rode, witte en zwarte bessen), maar daarvan moeten de laatste rassen al in augustus worden geoogst.
 |
| Zachtfruitsoorten voor septemberoogst zijn frambozen (Rubus idaeus), vooral de laatrijpende herfstframbozen (vanaf september) en hun familieleden de bramen, waarvan gestekelde en zogenaamde doornloze rassen bestaan. De keuze is enorm. Bovendien zijn er allerlei kruisingsproducten tussen bramen en frambozen, zoals de loganbes. |
De late rassen van de blauwe bes zijn ook in september rijp. De zeer vitamine C rijke rozenbottels van rimpelroos, bottelroos, hondsroos en eglantier worden vanaf september geoogst, net als vijgen (Ficus carica) en rode bosbessen (Vaccinium vitis-ideae). Van doordragende aardbeien kan tot in oktober worden geplukt.
De klimmende Chinese kruisbes of kiwi (Actinidia chinensis) kan rijk dragen en bij enkele nieuwe rassen is ook geen apart mannetje meer nodig voor de bestuiving. Het is geweldig om bakken kiwi’s van eigen pergola te plukken. Net zo’n gevoel geeft een rijke druivenoogst (Vitis vinifera). Er worden inmiddels allerlei rassen aangeboden die het in ons klimaat buiten uitstekend doen.
Verzorging
Er zijn zachtfruitsoorten voor iedere plek. Natuurlijk doen niet alle soorten het overal even goed. Dat hangt af van bezonning, grondsoort enz. Als die omstandigheden kloppen met de eisen van de soort, houdt u gezonde, sterke planten. Geef tijdig voeding en water. Belangrijk is goede snoei. Iedere soort vraagt een eigen aanpak. Daar zult u zich even in moeten verdiepen. Moeilijk is het absoluut niet. Het resultaat is altijd een rijke oogst. Voor het zo ver is, kunnen vogels lastig zijn. Neem daar maatregelen tegen.
Tuintips voor september
- Nu niet meer mesten. De planten moeten afrijpen voor de winter.
- Alleen het gras mag nog stikstofarme najaarsmest krijgen. Blijf maaien.
- Verzamel vitaminenrijke bessen van planten als Gelderse roos, duindoorn enz. Droog ze en bewaar voor winters vogelvoer.
- Ruim uitgebloeide zomerbloeiers op.
- Pluk strobloemen om te drogen bij zonnig, droog weer.
- Vernieuw nu zo nodig buxusranden.
- Uitgebloeide vaste planten opschonen (maar laat decoratieve stengels zitten).
- Nog intensief onkruid wieden. Breng eventueel een nieuwe mulchlaag aan.
- Ranken van klimplanten aanbinden.
Bronnen: Geert Devriese, met dank aan de mensen van de Plant Publicity Holland en VLAM
