Tomatenrassen: februari nu beginnen met zaaien en opkweken

Met de teelt van tomaten kun je nu reeds starten. Tomaten kunnen je zowel in de kas (hobbyserre) als buiten kweken. Een beschutte teelt onder glas of plastic verdient echter de voorkeur: minder problemen met de aardappelplaag, de groei en de afharding verloopt vlotter, waardoor de oogst veel vroeger start en ook de uiterlijke kwaliteit van de vruchten vaak beter is. Tomaten kunnen ook in pot gehouden worden (op het terras), vooral kerstomaten en kleine tomatenrassen zijn hiervoor geschikt. Het aantal soorten rassen is enorm groot. Voor een goede keuze verwijs ik naar onze Tomatenrassen cd-rom.

Zaaien

 

Wanneer je zelf tomaten wil kweken zal je daar de nodige aandacht aan moeten besteden. De belangrijkste factoren voor een goede slaagkans zijn veel licht en voldoende warmte. In februari heeft men nog korte dagen: vooral binnenshuis is er vaak minder licht dan in de serre. Maar binnenshuis kan je makkelijker een hogere en gelijkmatigere temperatuur aanhouden. Extra belichten is daarom noodzakelijk. Beschikt u niet over de mogelijkheid om extra te belichten?

• zaai in februari-maart in serre of kas (verwarmd of verwarmde bodem)
• zaai binnenshuis vanaf begin april

Zaai 8 tot 10 weken voor je wenst uit te planten. Je kunt tomatenzaden ontsmetten door ze 15-20 minuten in water van 45° C te leggen.

De zaaigrond kan op verschillende wijzen samengesteld worden:

Mengsel 1	Mengsel 2	Mengsel 3
2/3 delen potgrond 1 deel mager zand	2/3 delen rijpe compost 1 deel mager zand	1/2 deel turf 1/2 deel mager zand

Zaai de zaden dun uit. Probeer een onderlinge afstand van 1 x 1 cm te bekomen. Verspreid het zaad bovenop vrij dun en dek af met maximum een halve cm mager zand. Na bevochtigen laat u dit klimatiseren bij een temperatuur van 20°C. Tenslotte het geheel afdekken met een glasplaat en krantenpapier. De glasplaat zorgt voor een voldoende hoge temperatuur en belet tevens dat het zaaisubstraat gaat uitdrogen. Zodra de kiempjes zichtbaar worden neemt u het krantenpapier weg zodat de kiemplantje voldoende licht krijgen. Nu overdag wat luchten door de glasplaat op een kier te zetten (plaats een stokje of een blokje onder de glasplaat).

Door dun zaaien kunt u het verspenen wat uitstellen. Dit is vooral van belang wanneer er weinig verwarmde ruimte ter beschikking is. Speciale elektrisch verwarmde zaaibakjes zijn heel geschikt. Hou er ook rekening mee dat maximum 80% van het zaad bovenkomt. Een absolute minimumtemperatuur is 12°C.

	nacht temperatuur	dag temperatuur
Zaaien tot kieming	22-25°C	22-25°C
Tot verspenen	20°C	23°C
Na verspenen	18°C	20°C
Tijdens afharden	15°C	18°C

Verspenen

Het verspenen kan gebeuren wanneer het eerste echte blaadje te voorschijn komt. Dit is meestal zo´n 10-14 dagen na het zaaien.
Eventueel kun je wachten tot het tweede echte blaadje te voorschijn komt. Wees zeer streng bij de selectie. Kies alleen de beste en gezondste planten uit.
Plantjes die duidelijk kleiner zijn dan de rest worden niet gebruikt. Ook als de kiemblaadjes wat misvormd zijn levert dit waarschijnlijk slechte planten op. Om voetziektes te vermijden moeten de kiemblaadjes na het verspenen nog steeds boven de grond uitkomen.

Het verspenen gebeurt in potten met een diameter van 12 cm, gevuld met potgrond voor groenten die zou moeten samengesteld zijn uit potgrond met goede verteerde compost, stalmest of een organische meststof. Verspeen op 3 tot 5 cm afstand. Druk van de verspeende plantjes zachtjes de wortels aan. Wees voorzichtig want de planten zijn nog zeer teer. Kweek verder op bij 18-20 ° C.

Verpotten

Ongeveer twee weken na het verspenen kunnen de tomatenplanten zelfstandig groeien in hun eigen potje. Kies potjes van ongeveer 10 cm diameter. Zowel té kleine als té grote potten hebben een nadelige invloed op de ontwikkeling. Plant de tomatenplantjes zo diep mogelijk in de pot om ze te stimuleren extra wortels (vanuit de stambasis) aan te maken. Je mag zo diep planten dat de kiemblaadjes onder de grond verdwijnen. Kweek verder op bij lagere temperatuur van 15° C. Zorg dat er steeds veel licht aanwezig is om sterke, gedrongen planten te bekomen. Bij een tekort aan licht krijg je langgerekte, slappe (gefileerde) en zwakke planten. Plaats een dun stokje in de pot en bind de plantjes losjes aan.
De planten blijven nu nog 6 tot 8 weken in deze pot.

Afharden

De jonge tomaten hebben tijdens de eerste weken een luxeleventje gehad. Vooraleer ze over te brengen naar buiten of uit te planten in de serre, moeten ze voorbereid worden. Dit noemt men afharden.

Je kunt de planten aan de nieuwe situatie laten wennen door ze op een ruimere plantafstand in hun pot naast de voorziene plantplaats te zetten. De watergift wordt wat beperkt, om steviger planten te hebben en de bloei te stimuleren.

Tomaten die buiten geplant worden (na 15 mei), worden afgehard op de klassieke manier en niet bij té koud en regenachtig weer.

Zelf zaden winnen

Je moet onderscheid maken tussen zaadvaste rassen en de hybride rassen (F1, F2-hybriden). De zaadvaste rassen hebben als voordeel dat het zaad goedkoper is en dat u er zaad kan van winnen. De productie is lager. Het zaad van hybridenrassen is duur, maar de productie van deze rassen is groter dan bij de zaadvaste rassen. Van oudere tomatenrassen is het gemakkelijker om zelf zaden te winnen. Tomatenzaden kunnen tot 5 jaar lang bewaard worden. Voor details over zaadwinning verwijs ik naar onze Tomatenrassen cd-rom.

---

Nieuwe tomatenrassen op de tomatenrassen cd-rom

Brandywine Red (syn. Red Brandywine)

Herkomst: USA (1885)
Rijptijd: midden tot laat
Kleur: rozerood, zachtroze
Vorm: platrond
Vruchtgrootte: +/++
Vruchtgewicht: 220-400 g
Smaak: bijzonder lekkere vleestomaat met wijnsmaak, zeer zacht
Groeihoogte: 200 cm
Kasteelt: ja
Zelftoppend: neen
Vatbaarheid: alternaria, meeldauw, verticillium
Tolerantie:
Kenmerken: aardappelbladig – productief met trossen van 2-4 stuks, een beschutte standplaats nodig. Verdraagt geen regen.
Plantafstand 50-55 cm

Bron:

• Luc Dedeene – Tomaten telen deel 1: soorten, teeltwijzen, rassen, standplaats, bemesting