Over dit onderwerp had ik eigenlijk al eerder moeten schrijven maar daar heb ik geen tijd er voor gehad. Sorry daarvoor maar je weet het nooit in dit kikkerlandje, misschien komt er wel weer vorst en vriest de vijver weer dicht, zoniet dan heb je er misschien volgend jaar wat aan.
Veel gemaakte fouten van beginnende vijverliefhebbers tijdens een koude winter
Voeren van de vissen tijdens de winter?
Het enige en juiste antwoord is nee…je moet stoppen met voeren als de temperatuur daalt naar 12 tot 10 graden. Vissen met een goede conditie komen probleemloos een strenge winter door. Zijn er op dat moment vissen die niet gezond of ziek zijn dan kan je deze er het beste uitvangen en in een aparte bak laten overwinter in een koude omgeving, niet binnen.
De waterval
Als de pomp op de bodem van de vijver ligt zal de iets warmere water temperatuur van de bodem (waar de vissen zich dan meestal zullen ophouden) zich vermengen met de koude bovenlaag en krijg de vis te maken met temperatuur schommelingen waar ze slecht tegen kunnen. Ook zal de waterval het water in contact brengen met de koude lucht en de koude stenen waardoor het water extra zal afkoelen. Dus waterval uit.
Het plotseling dicht vriezen van de vijver
Dit kan bij de beginnende vijverliefhebber voor paniek zorgen als je ’s ochtends je bed uit komt en ziet dat de hele vijver is dicht gevroren. Hak nooit een gat in het ijs! Het hakken veroorzaakt hevige trillingen die een verwoestende uitwerking op uw vissen hebben. Met een ketel heet water op het ijs te plaatsen kun je zo ook een gat creëren.
Op zich kan het niet echt kwaad als de vijver goed onderhouden is en zich geen laag drab op de bodem bevind of veel rottende bladeren in de vijver liggen, onze winters duren in het algemeen te kort om dan schade ervan te onder vinden. Is dit wel het geval dan aan de slag met een ketel heet water (zorg wel dat je er een touwtje aan gebonden hebt anders ligt ie op de bodem) en zo een gat te maken, gooi nooit heet water over het ijs dat is voor de vissen een enorme schokgolf.
Waarom wel een gat maken als er wel veel rottende bladeren en of drab op de bodem aanwezig is? De rottende bladeren en in de modder bevinden zich schadelijke gassen die niet kunnen ontsnappen door de ijslaag en zo kunnen de vissen en amfibieën die in de winterslaap in de modder zijn “vergiftigt” worden. Dan is het dus een noodzaak om de vijver open te houden.
Hoe de vijver open houden?
Het beste is het natuurlijk om het ijs een stapje voor te zijn en doormiddel van een luchtsteen (bruissteen wat ook in aquariums worden gebruikt) vlak onder de oppervlakte van het water te hangen. Deze steen zorgt voor zuurstof bellen die een flinke winter aan kunnen en zorgen voor een blijvend wak in het ijs. Deze steen zorgt ervoor dat de schadelijke stoffen weg kunnen en ook voor extra zuurstof.
Filters in de winter
Veel beginners leggen hun filter stil en maken deze schoon om hem in het voorjaar weer op te starten. Fout! Het filter zit vol met bacteriën die zorgen voor de afbraak van schadelijke stoffen, die in de maanden ervoor zorgvuldig zijn opgebouwd. Dus als het filter wordt uitgezet vernietig je de hele bacteriën kolonie en die heb je zo hard nodig in het voorjaar. Als de algen dan toeslaan en het vijver leven weer op gang komt, dan opstarten met een gehele schone filter is haast onmogelijk. Zorg wel dat de bovengrondse filter beschermd wordt tegen de koude zodat de leidingen niet kunnen bevriezen en ook voor het bacteriën leven is dat heel belangrijk. Dit kun je doen door bv isolatie rond de leidingen bevestigen en de filter met isolatie “in te wikkelen”.
Vijver werkzaamheden en werkzaamheden rond de vijver
Veel beginners maken de fout om tijdens de winter in de vijver gaan “rommelen”. Bedenk dat de amfibieën in winterslaap zijn en erg veel energie moeten gebruiken als ze uit hun winterslaap worden gehaald om daarna weer in winterslaap terug moeten. Dit geld ook voor de vissen. Die zijn wel niet echt in winterslaap, maar hebben in de winter een hele lage stofwisseling. Als die verstoord wordt, kost het ook voor de vissen, te veel energie, die ze hard nodig hebben om de winter goed te doorstaan.
Zorg ervoor dat de vissen zo min mogelijk verstoord worden, laat de vijver en zijn bewoners zoveel mogelijk met rust en ga niet lopen ´stampen´ rond de vijver of werken in de winter.
Bronnen Jolande Krijnen 2003, bewerking Rudi Van Overloop 2008.