Wanneer we horen over tuinen voor vlinders, komen er beelden in ons op van prachtige gekleurde “gevleugelde juwelen” die zich sierlijk bewegen tussen de verblindend mooie bloeiende bloemen in onze tuin. In de vlinderwereld, zijn helder gekleurde bloemen in je tuin even opvallend als in het midden van de nacht. Een opvallende neonreclamebord. Vlinders worden blijkbaar bijzonder aangetrokken tot lavendel- en purperkleurige bloemkleuren, maar ook tot rood, oranje en geel. Het groeperen van verschillende kleurrijke bloeiende planten is dan ook het begin tot het succes van een vlinderrijke tuin!
Nadat zij hun bloemen hebben uitverkoren, gaan de vlinders op zoek naar de nectar. Vele bloemen die we eigenlijk maar als zeer gewoon beschouwen bevatten veel nectar zonder dat we het goed beseffen. Net als de baanlichten bij een luchthaven, leiden bloempatronen de vlinder naar de nectarbron. Een vlinder onderzoekt de bloesems met zijn buisvormige tong, of snuit, net zoals wij bij het drinken een rietje gebruiken. Het is dus belangrijk om voor vlinders bloemen te selecteren waarvan nectar gemakkelijk toegankelijk is. Kies daarom liever enkelvoudige bloemen in plaats van gevuldbloemigen: bij enkelvoudige bloemen kunnen uw gevleugelde vrienden dadelijk de beschikbare nectar terugvinden.
De tong van een vlinder is niet zo lang als bij bijvoorbeeld een kolibrie: daarom zijn korte, buisvormige bloemen het beste geschikt voor het aantrekken van vlinders. Kies uiteindelijk toch voor een mix van verscheidenheid van bloembuizen van diverse grootte zodat je een scala aan vlinders kunt aantrekken. Kleine vlinders zullen hun nectar halen bij kleine bloemen terwijl grotere vlinders eerder de grotere bloemen zullen uitkiezen.
De vlinders zijn vooral in tuinen gelegen op het zuidoosten en op vooral warme, zonnige dagen, actief. Als vlinderliefhebber zijn we daar uiteraard op voorbereid. Zorg in je beplanting voor voldoende nectarhoudende bloemen in zowel het vroege voorjaar, de zomer als in de nazomer. Het aanbieden van goede nectarbloemen gedurende het ganse seizoen zal de kans verhogen om van deze sierlijke gevleugelden te genieten. Planten van vroeg-, midden- en laatbloeiende planten is dus zeker belangrijk. Goede vroege bloeiers zijn bijvoorbeeld bloeiende fruitbomen, vaste planten en azalea´s.
Gebruik zomerbloeiende (vaste) planten die bloeien tot in de herfst of tot bij de eerste najaarsvorst (eind oktober-begin november). Buddleia, goudsbloem, zinnia, salvia en verbena zijn een paar voorbeelden van planten die tot laat in het seizoen nectarhoudenden bloemen produceren. Plant later in het seizoen (in het midden van de zomer) eens opnieuw goudsbloemen en zinnia om goede bloemproductie in het late najaar te garanderen. Met nectarhoudende bloemen in de herfsttuin is de kans groot dat je in september en oktober ook nog vlinders kunt zien.
Wij moeten ons ervan bewust zijn dat vlinders insecten zijn. Deze koudbloedige dieren hebben een lichaamstemperatuur die door hun omgeving wordt beïnvloed. Het is nuttig om daarom wat warmtehoudende plekjes in de vlindertuin te voorzien. Rotsmuurtjes, stapstenen of kiezelpaadjes die de warmte van de vroege ochtendzon in de lente kunnen opnemen.
Wij kunnen ook niet voorbijgaan aan het larve stadium van de vlinder. Ook rupsen moeten we aanmoedigen om in onze tuin te wonen. Dit kunnen we doen door voldoende gastheerplanten te voorzien waarop de wijfjes eieren kunnen leggen. De gastheerplanten leveren later het voedsel voor de rupsen. Elke vlindersoort zoekt een specifiek gastheerplant uit. Op onderstaande foto zie je rupsen op brandnetel van de bekende dagpauwoogvlinder.
Een aantal belangrijke gastheerplanten zijn terug te vinden bij inheemse onkruiden, struiken en bomen. Wanneer de aangewezen planten in de nabijheid zijn, schijnen de vlinders die ook altijd terug te vinden! Het creëren van vochtige plekjes in de tuin is werkelijk iets speciaal voor vlinders. Eerder dan het nemen van een lange, dorstige drank, halen de vlinders eigenlijk mineralen en zouten uit de vochtige grond. Schoteltjes die met vochtig zand wordt gevuld hebben een grote aantrekkingskracht. Het verspreiden van linke en rechts een druppeltje vloeibare meststof verhoogt de kansen dat je van vlinders bezoek mag verwachten. Lepidopterists, die het fenomeen van modderpoel bezoekende vlinders hebben bestudeerd, heeft geconstateerd dat soorten die de neiging hebben om dichtbij modderige plekken samen te komen, meestal zijn samengesteld uit mannelijke vlinders.
Een vlindertuin biedt vele mogelijkheden, van een formele tuin met bloemborders tot een natuurlijke wilde bloementuin. De behoeften van vlinders kunnen in bijna om het even welk type tuin worden ingepast.
Probeer zeker eens deze bloemen voor een wondertuin van vlinders:
|
Vlinders in de TK-PLANTENGIDS
Voor een volledige lijst van vlindervriendelijke planten kun je onze on-line TK-Plantengids raadplegen: /plantengids/vlinders/ TK-Plantengids HD CD-ROM eigenaars met een TKPLUS abonnement hebben deze vlindervriendelijke plantenfiches reeds geïnstalleerd op hun harde schijf. Voor info over deze cd-rom zie http://www.plantengids.ws
Bronnen: New Life Journal, July 2005, Patricia Collins – COPYRIGHT 2005 Natural Arts, COPYRIGHT 2005 Gale Group. Patricia Collins serves as the Director of Education for Callaway Gardens in Pine Mountain, Georgia. Vertaling, bewerking en fotomateriaal Rudi Van Overloop