Ik heb met heel wat mensen over hun tuin gepraat en iets wat iedereen in zijn tuin schijnt te willen hebben, is ´iets met water´. Water blijkt op veel mensen een bijzondere aantrekkingskracht te hebben. We worden allemaal naar de kust. meren en rivieren getrokken. Er is iets heel vredigs en geruststellends in het geluid van bewegend water. Voor mij is de grote verscheidenheid aan dieren die door water worden aangetrokken en deel gaan uitmaken van het tuinleven, minstens zo belangrijk. Het maken van een vijver in je tuin zal onmiddellijk insecten, vogels en andere dieren aantrekken, zelfs als het maar een eenvoudig vogelbadje is. Je kunt natuurlijk ook je eigen vissen gaan houden. Dat kan met enkele inheemse soorten en je kunt het geheel ook heel aantrekkelijk beplanten.
Net als andere elementen in je tuin moet een waterornament qua maat en vorm in de rest van de ruimte passen en ook de stijl moet kloppen. Als je ruimte hebt, kun je een grote vijver aanleggen, maar zelfs als je maar een klein achtertuintje hebt, kun je daar iets met water doen. Een eenvoudig waterelement of een bak water met waterplanten vormt al een prachtig alternatief voor een vijver. Deze elementen vragen maar weinig ruimte en vormen een ideale oplossing als de ruimte beperkt is.
Er zijn heel wat manieren om een waterornament te maken. Je kunt bouwpakketten kopen voor allerlei kleine ´waterwerkjes´, zoals namaakmolenstenen en -vazen, die makkelijk te installeren zijn. Ze kunnen formeel of informeel zijn en hebben niet per se een diepe vijver nodig – een belangrijk veiligheidsaspect als er
jonge kinderen bij in de buurt komen. Kinderen lopen heel snel gevaar als er ergens in de tuin open water is. Dat kunnen zelfs oude emmers of bakken zijn. Het is heel ontnuchterend te weten dat kinderen kunnen verdrinken in 2 à3 centimeter diep water, daar moet je bij de keuze van een waterornament dus terdege rekening mee houden. Muurspuiters en water dat over keien klatert zijn mogelijk de veiligste opties, omdat er geen gevaarlijk open water is. Je kunt
roosters in vijvers plaatsen die het gewicht van een kind kunnen dragen; die worden net onder het wateroppervlak aangebracht.
| KIMS TIP
Laat je niet verleiden tot de aanschaf van gewone tuincentrumplanten die in voedselrijke potgrond zijn gekweekt. Die zijn ongeschikt om in een vijver te planten, omdat de rijke voedingsbodem algengroei stimuleert waardoor het water snel groen wordt. Koop echte vijverplanten die in speciale voedingsarme vijveraarde zijn gekweekt. Formele waterornamenten brengen een architectonisch element in de tuin – in veel Italiaans geïnspireerde en traditionele Spaanse tuinen tref je ze aan. Het zijn ideale blikvangers of ze versterken doorkijkjes. Informele en natuurlijk ogende waterornamenten zijn voor de meeste tuinen beter geschikt. Maak een vijver liefst in een laaggelegen deel van de tuin. Zon is essentieel om de vijver en de planten gezond te houden en om te zorgen dat het water helder blijft. Uitzondering is als je een waterornament hebt dat het water alleen maar rond pompt vanwege het klaterende geluid. |
Een vijver maken
Op de makkelijkste manier maak je een informele vijver met behulp van vijverfolie. Je moet daarvoor gewoon een gat graven, alle stenen verwijderen, zand op de bodem aanbrengen, de folie op z´n plek leggen en met water vullen. Simpel! Maar zorg wel dat je je vijver goed voorbereidt en neem alle tijd om hem te maken. Dat houdt ook in dat je de omtrek van de vijver aangeeft (een tuinslang is daar heel handig voor), dat je niveaus voor de oeverplanten maakt terwijl je de vijver uitgraaft (circa 20 cm diep), dat je controleert of de randen horizontaal zijn en dat je stenen verwijdert om te voorkomen dat die door de folie heen prikken voordat je het zand en de folie aanbrengt. Dan pas kun je de vijver langzaam met water vullen.
Een langzaam aflopende oever zorgt ervoor dat kikkers, padden en andere dieren makkelijk in en uit het water kunnen en als je vis in je vijver wilt, moet hij minstens 60 centimeter diep zijn. En dan zijn er de planten. Zuurstofplanten produceren zuurstof, waardoor het water niet groen wordt en gaat stinken, terwijl planten zoals waterlelies, met drijvende bladeren, het water beschaduwen, waardoor het koel blijft en de vissen beschutting hebben.
Zelf een waterornament maken
Als je wel een waterornament wilt, maar niet al te veel ruimte hebt, of als de gedachte aan het graven van een gat in de grond en het gedoe met vijverfolie je iet erg aanspreken, zou je een leuke bak kunnen kiezen en daar een minivijver van maken. Dit type waterornament is snel en makkelijk te maken.
Foto: Het minivijvertje met Lobelia cardinalis ´Queen Victoria´ in volle bloei.
Zet zo’n waterornament altijd op een beschutte plek om te voorkomen dat het water bevriest of maak hem ´s winters leeg.
Je hebt nodig:
. een waterdichte bak
. planten naar keuze
. bakstenen en andere stenen
| 1. Zet de pot op z´n definitieve plek omdat hij vol water te zwaar wordt om te verplaatsen. Vul hem met water -leidingwater is prima, aangezien je er geen dieren in wilt houden. |
 |
| 2. Plant als eerste de diepwaterplanten – ik nam een dwergwaterlelie. Het kan nodig zijn een steen onder in de pot te doen, zodat de blaadjes van de waterlelie op het oppervlak kunnen drijven. |
 |
| 3. Haal de plant niet uit z´n pot – alle planten die in het water worden gezet, blijven in de potten waarin ze zijn gekocht. |
 |
| 4. Zet er extra opvallende planten bij – ik nam Equisetum var. japonicum, een paardenstaartsoort met een sterke vorm. Als je merkt dat een plantenpot gaat drijven of onstabiel staat, moetje er stenen op leggen. |  |
| 5. Als contrast met de Equisetum var. japonicum heb ik er een Lobelia cardinalis ´Queen Victoria´ bij gezet, een oeverplant met opvallend mooi rood blad en felrode bloemen later in de zomer. |  |
| 6. Voor nog meer bladvariatie nam ik een groene rus (Juncus ensifolius), en deed er nog een vierbladige zuurstof leverende waterklaver bij (Marsilea quadrifolia). Zuurstofplanten zijn onmisbaar voor het gezond houden van je waterornament. Het water blijft dan helder. Ze zweven net onder het wateroppervlak. |  |
| 7. Tenslotte deed ik er een drijvende waterplant bij, een waterhyacint (Eichhornia crassipes), die niet winterhard is, maar zeer de moeite waard als tijdelijke seizoensplant vanwege het verschil in kleur en vorm met de andere planten. |  |
